بررسي دامنه پراكنش بوم شناختي و اثر عوامل محيطي بر پراكنش گونه‌هاي مهم چوبي جنگل‌هاي زاگرس در استان ايلام

مطالعه حاضر با هدف بررسي دامنه بوم شناختي گونه‌هاي چوبي و مهمترين عوامل مؤثر بر پراكنش آنها در جنگل‌هاي زاگرس استان ايلام انجام شد. خصوصيات فيزيكيوشيميايي خاك و عوامل توپوگرافي در 109 قطعه نمونه دايره‌اي شكل500 مترمربعي در چهار منطقه جنگلي با دامنه ارتفاعي 2400-800 متر از سطح دريا بررسي شد. فاصله عمودي قطعات نمونه در جهت شيب برابر با 100 متر و فاصله مسيرهاي نمونه‌برداري از 500 تا 1000 متر متغير بود. دامنه پراكنش بوم شناختي بر اساس مهمترين عوامل مؤثر در پراكنش گونه‌ها محاسبه شد. نتايج نشان داد كه مهمترين عوامل پراكنش گونه‌هاي چوبي در زاگرس عبارتند از درصد رس، پتاسيم، نيتروژن، كربن، شن، فسفر و ارتفاع از سطح دريا (متر). گونه‌هاي تنگرس (Amygdalus orientalis)، شن (Lonicera  nummularifolia)، دافنه (Daphnae  mucronata) محلب (Cerasus mahaleb) و كيكم (Acer monspessulanum) در ارتفاعات بالا و داراي بيشترين ميزان عناصر كربن، نيتروژن، پتاسيم و فسفر بودند. بلوط ايراني (Quercus brantii) همراه با كيكم و دافنه به ترتيب  بيشترين و بنه (Pistacia atlantica)، بادام (Amygdalus arabica) و ارژن (Amygdalus orientalis) به ترتيب كمترين مقادير شاخص آشيان بوم شناختي را نشان دادند. به‌طور كلي نتايج نشان داد كه عوامل توپوگرافي و خاكي در پراكنش گونه‌هاي چوبي در منطقه مورد مطالعه نقش تعيين كننده‌اي دارند.