عنوان مقاله :
تغيير اتيولوژي بيماري هيستري در طب پيشامدرن: از جابجايي زهدان تا حركت ذرات روح
پديد آورندگان :
مقدم حيدري ، غلامحسين پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي - گروه فلسفه علم و فناوري
كليدواژه :
هيستري , زهدان , سحر , اتيولوژي , ذرات روح
چكيده فارسي :
بيماري هيستري يكي از بيماري هايي است كه بيش از دو هزارسال آن را مي شناختند و پژوهش درباره آن سبب پيدايش روانكاوي توسط فرويد در اواخر قرن نوزدهم شد. از اين رو تحقيق و بررسي سير تاريخي اين بيماري و تغييرات آن داراي اهميت ويژه اي است. اما بايد توجه كرد كه اين تغييرات نه در تظاهرات باليني و نه در بيماري شناسي، بلكه در تغيير نگاه به اتيولوژي بيماري رخ داده است. سير تحول اتيولوژي بيماري هيستري را بايد در دو بخش بررسي كرد: طب پيشامدرن و پزشكي كلينيكي. در اين مقاله به بررسي اتيولوژي بيماري هيستري در طب پيشامدرن مي پردازيم. بدين منظور مقاله داراي سه بخش است: در بخش اول، اتيولوژي بيماري هيستري –جابجايي و خفگي زهدان- در طب اخلاطي بررسي مي شود. در بخش دوم نشان مي دهيم كه از يك سو به دليل همپوشاني تظاهرات اين بيماري با تظاهرات بيماري ماليخوليا و مانيا ، و از سوي ديگر به سبب به محاق رفتن طب جالينوسي و غلبه يافتن الهيات مسيحي مجالي براي نگريستن به اين بيماري از منظر سحر و جادو و فهم اتيولوژيك جديد مهيا شد. در بخش پاياني نيز تاثير نگرش مكانيكي حاكم بر قرن هفدهم بر اتيولوژي بيماري هيستري بررسي مي شود و نشان مي دهيم كه چگونه جابجايي و خفگي زهدان و و تشنج حاصل از آن بوسيله نظريه مكانيكي ذرات روح تبيين شد.