رابطه عمق كاشت بذر با زنده‌ماني و رويش ارتفاعي نهال‌هاي بلوط (مطالعه موردي: كامفيروز فارس)

Relationship between seed sowing depth with survival and seedling height growth of Manna Oak (Quercus brantii Lindl.) (Case study: Kamfirouz, Fars province)

بلوط ايراني (Quercus brantii L.) گونه‌ غالب و كندرشد جنگلهاي ناحيه‌ رويشي زاگرس جنوبي در استان فارس است كه حدود 291 هزار هكتار از جنگلهاي استان فارس را در بر مي‌گيرد. به‌منظور بررسي رابطه عمق كاشت بذر با زنده‌ماني و ارتفاع نهال‌هاي بلوط، آزمايشي در قالب فاكتوريل با طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با چهار تكرار در سال 1374 انجام شد. تيمار‌ها شامل عمق كاشت بذر در 6 سطح (صفر، 5/2، 5، 5/7، 10 و 5/12 سانتي‌متر) و كود حيواني در 3 سطح (خاك معمولي، مخلوط خاك و كود 20% و 50%) در زميني به مساحت 5600 مترمربع در شمال‌غربي منطقه جنگلي بلوط استان فارس (كامفيروز) اجرا شد. صفت زنده‌ماني بذر در سال 1376 و ارتفاع نهال‌ها طي دو سال 1380 و 1383 اندازه‌گيري و اطلاعات جمع‌آوري شده مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج نشان داد كه ميانگين ارتفاع نهال‌ها در عمق‌هاي مختلف كاشت در سطح 1% با يكديگر اختلاف معني‌داري دارند. مقايسه ميانگين ارتفاع نهال در عمق‌هاي مختلف نشان داد كه ارتفاع نهال‌هاي بلوط در عمق صفر نسبت به ساير سطوح عمق كاشت بيشتر بوده است. همچنين نتايج نشان داد كه بهترين عمق براي درصد زنده‌ماني عمق 5/2 سانتي‌متر بوده است. بنابراين مي‌توان پيشنهاد كرد كه بذر بلوط به‌طور سطحي كاشته شود.

Manna Oak {Quercus brantii Lindl.) is a slow growing dominant tree species in the Zagros forests of Iran. This tree covers about 291000 ha of total forest area in Fars province. In order to study the effects of seed sowing depth on seed germination and height growth of seedlings, an experiment was carried out in a randomized block design with 4 replications in 1995. Seed sowing depths included: 0, 2.5, 5, 7.5, 10 and 12.5 cm, manure treatments were mixture of soil and manure in the ratio of 50 to 50, mixture of soil and manure in the ratio of 80 to 20, and soil alone. Investigation was located in a 5600 m2 land area in an oak forest area in Kamfirouz district, northwest of Fars province. The height of the seedlings was recorded two times during 2001 and 2004 years. Results showed significant differences among different sowing depth levels for germination rate and seedling height. Results indicated that the best treatment for having maximum seed germination and seedling height is 2.5 cm sowing depth. Interaction of sowing depth and soil treatment was not significant on germination rate, while it significantly affect the height growth of oak seedlings.