قلمرو مناطق بياباني استان مركزي از جنبه پوشش گياهي

Determination of desert area of Markazi province from the vegetation point of view

بيابان مكاني است كه در آن مشكلات محيطي، زندگي انسان را با مشكل روبرو مي سازد. در بوجود آمدن شرايط بياباني عوامل مختلف اقليمي، زمين شناسي، پوشش گياهي، خاك شناسي، هيدرولوژي و ژيومورفولوژي نقش خاص خود را ايفا نموده و بر يكديگر نيز تاثيرگذار مي باشند. براي شناسايي مناطق بياباني و محدوده آنها، نياز به بررسي دقيق عوامل فوق الذكر در هر منطقه و تاثير متقابل آنها بر يكديگر مي باشد. به طوري كه در اين تحقيق به بررسي محدوده بيابان هاي استان با توجه به عامل پوشش گياهي پرداخته شده است. با تعيين محدوده بيابان ها و جمع آوري اطلاعات كامل در آن مناطق مي توان جهت جلوگيري از گسترش بيابان ها و استفاده بهينه از پتانسيل هاي موجود در آن، برنامه ريزي مناسب و دقيق ارايه و اجرا نمود. براي اين كار محدوده تيپ هاي گياهي غالب تعيين و نقشه آن به صورت رقومي در محيط نرم افزار Ilwis تهيه شد. سپس تيپ هاي گياهي غالب به گروه هاي مختلف تقسيم شد و با استفاده از اطلاعات موجود و با توجه به ويژگي هاي عمومي هريك از گروه ها و تيپ‌ها و گونه هاي گياهي و مناطق رويشي محدوده اراضي بيابان تفكيك گرديد و بر اين اساس نقشه مناطق بياباني استان از جنبه پوشش گياهي تهيه شد. بنابراين كل عرصه تيپ هاي گياهي بياباني استان 276074 هكتار مي باشد و در محدوده مورد مطالعه 21 تيپ گياهي شاخص مناطق بياباني مورد شناسايي قرار گرفته كه ضمن مشخص كردن هر تيپ گياهي نسبت به ارزيابي و تعيين و ظرفيت مراتع نيز اقدام گرديد؛ در نتيجه وسيعترين تيپ گياهي بياباني تيپHultemia persica- Scariola orientalis با 8/77833 هكتار مي باشد كه در محدوده شهرستان هاي ساوه، اراك، دليجان و خمين پراكنده است و كوچكترين تيپ گياهي Nitraria مي‌باشد كه با 5/299 هكتار وسعت در حاشيه كفه نمكي كويرميقان واقع شده است.

Desert is a location in which life of plant and animal is hardly possible. In desert formation, different parameters including: climate, geology, vegetation, pedology, hydrology and geomorphology are special and their interaction to each other plays an important role. For desert area vegetation and their boundaries, detailed investigation on such parameters and their interaction to each other is necessary. In this research, desert area of Markazi province was studied from the view point of vegetation. With determination of desert area boundary and gathering detailed data on such an area, the combating desertification and proper use and planning of desert area is possible. For this reason, first of all, the dominant vegetation types were determined and digitized using GIS with Ilwis academic program software. Then the dominant vegetation types were divided to different groups. The map of desert area and their boundaries were determined with taking into consideration the existing data and information and vegetation types characteristics. The result shows that the total desert vegetation types are 276074 ha with 21 special desert vegetation types and their potential capacity were determined. The result also show that the widest desert vegetation types are Hultemia persica - Scariola orientalis with 77833.8 ha which are distributed in Saveh, Arak, Delijan and Khomain townships and smallest desert vegetation type is Nitraria schoberri with 299.5 ha in marginal salty land of Mayghan playa. Finaly, vegetation map with boundaries of 21 desert vegetation types produced for this study area, ation types. ???