استخراج لاپاكول از پوست داخلي ساقه گياه انار شيطان (Tecomella undulata (Roxb.) Seem.)

Lapachol extraction from inner bark stem of Tecomella undulata (Roxb.) Seem

لاپاكول يك نفتوكويينون با فعاليت ضد سرطان، ضد باكتري، ضد قارچ و ضد ويروس مي‌باشد. لاپاكول و برخي از مشتقات آن نتايج خوبي در آزمايش بر روي تومورها داشته‌اند. پوست ساقه برخي گياهان خانواده پيچ اناري (Bignoniaceae) داراي درصدي لاپاكول و مقداري از تركيب‌هاي وابسته مي‌باشد. گياه انار شيطان (Tecomella undulata (Roxb.) Seem.) تنها گونه بومي اين خانواده در مناطق خشك و نيمه‌خشك جنوب ايران مي‌باشد. در اين پژوهش لاپاكول از پوست داخلي ساقه گياه انار شيطان جمع‌آوري شده از شهرستان داراب واقع در جنوب استان فارس به سه روش استخراج شد. روشها شامل متانول گرم شده در مايكرويو براي شش دقيقه، متانول سرد و آب داغ در دماي 90 درجه سانتي‌گراد بودند. براساس نتايج بدست آمده، موثرترين روش استخراج متانول گرم شده در مايكرويو بود. در اين روش از پوست داخلي ساقه گياه انار شيطان 6/3 درصد لاپاكول در وزن خشك استخراج شد كه مقدار آن توسط دستگاه كروماتوگرافي با كارايي بالا (HPLC) تعيين شد.

Lapachol is a naphthoquinone with anticancer, antibacterial, antifungal and antivirus activities. Lapachol and some of its derivatives tested with good experimental results in tumors. The bark of some trees belonging to the Bignoniaceae family contain up to a few percent of lapachol and often a considerable amount of related compounds. Tecomella undulata (Roxb.) Seem, is the only native species of the family in arid and semi-arid of southern parts of Iran. In this research lapachol have been extracted from T. undulata inner bark stem that collected from near Darab in Fars province by three methods. The methods were heated methanol in microwave for 6 minutes, non-heated methanol and hot water at 90°C temperature. The most effective extraction method was the heated methanol in microwave. According to this method, stem inner bark of T. undulata has 3.6% Lapachol in dry weight which is determined by high performance liquid chromatography.