بررسي وضعيت آموزش بيمار در دانشجويان پرستاري و پرستاران شاغل و عوامل موثر برآن در بيمارستان‌هاي شهر تبريز در سال 87-1386

سابقه و هدف: آموزش به بيمار بايد به عنوان يكي از حقوق بيمار نگريسته شود تا رفتار مطلوب بهداشتي با سه هدف عمده حفظ و ارتقاي سلامتي و پيشگيري از بيماري، اعاده سلامتي و كمك به تطابق و سازگاري فرد حاصل گردد. پژوهش حاضر با هدف تعيين وضعيت آموزش به بيمار در دانشجويان پرستاري و پرستاران شاغل و بررسي عوامل تاثيرگذار در آن صورت گرفت. روش بررسي: اين پژوهش يك مطالعه توصيفي - مقطعي است كه در آن 352 پرستار و 241 دانشجوي پرستاري بررسي شدند. روش نمونه‌گيري به صورت تصادفي طبقه‌اي و ابزار گردآوري داده‌ها، پرسش‌نامه‌اي شامل اطلاعات فردي و عوامل تاثيرگذار بود. يافته ها: 6/65 درصد پرستاران و 1/53 درصد دانشجويان زياد بودن تعداد بيماران، 8/62 درصد پرستاران و 5/48 درصد دانشجويان كمبود وقت پرستار، 3/56 درصد پرستاران و 6/55 درصد دانشجويان كمبود پرسنل بخش، 9/40 درصد پرستاران و 8/37 درصد دانشجويان عدم وجود وسايل كمك آموزشي، 5/29 درصد پرستاران و 2/38 درصد دانشجويان عدم همكاري و هماهنگي بين اعضاي مختلف تيم بهداشتي – درماني، 29 درصد دانشجويان عدم اختصاص زمان معين براي آموزش به بيمار، 6/38 درصد عدم علاقه پرستار نسبت به امر آموزش، 5/36 درصد عدم حمايت مديران پرستاري از آموزش به بيمار و 1/36 درصد كمبود آگاهي و اطلاعات پرستار نسبت به موارد آموزشي را از موانع آموزش به بيمار برشمردند. ميانگين نمرات پرستاران و دانشجويان اختلاف معني‌داري با هم داشت (001/0 > p). نتيجه گيري: با توجه به نتايج پژوهش بر تلاش مشترك مسيولين، مديران بيمارستان‌ها و دانشكده‌هاي پرستاري در رفع موانع و تقويت تسهيل كننده‌ها تاكيد مي گردد تا پرستاران ضمن كسب مهارت‌ها، علوم و دانش‌هاي موردنياز در امر آموزش به بيمار، به عنوان افرادي قابل اعتماد كه مي‌توانند برنامه‌هاي آموزش به بيماران را طرح، اجرا و ارزشيابي كنند، مطرح گردند.

Background: Patients’ education should be considered as one of the patients rights to achieve suitable health behavior with three goals of health conservation and promotion, prophylaxis of diseases and help to person adaptation. The aim of this study was to determine patient education quality by nursing students and employment nurses and its effective factors in Tabriz hospitals. Materials and methods: This Cross-Sectional study was done on 352 nurses and 241 nursing students. Method of sampling was stratified random sampling. Information was gathered by a questionnaire, including personal information and effective factors. Results: 65.6% of nurses and 53.1% of nursing students were stated that increased number of patients, 62.8% of nurses and 48.5% of nursing students lack of nurses time, 56.3% of nurses and 55.6% of nursing students lack of departments staff, 40.9% of nurses and 37.8% of nursing students lack of educational Materials, 29.5% of nurses and 38.2% of nursing students lack of cooperating together with health-therapeutic team workers, and 29% of nursing students lack of time for patient education, 38.6% of whom lack of nursing management support, 36.1% knowledge deficit, were obstructs in patient education. There was no significant differences between scores of nurses and nursing students (p < 0.001). Conclusion: Taking into consideration that efforts of authorities, hospitals managements, and nursing faculties in remove of obstructs and reinforcement of facilities are emphasis, nurses acquired skills, necessary sciences in patient education, as persons trustable which design, employment, and evaluation patient education planning.