بررسي مقدماتي خشكيدگي درختان بلوط ايراني (Q. brantii Lindl.) در دشت برم كازرون،استان فارس

به‌منظور بررسي مقدماتي خشكيدگي درختان بلوط ايراني در جنگلهاي دشت برم شهرستان كازرون كه درختان آن بيشتر از ساير مناطق استان در معرض خشكيدگي قرار گرفته‌اند، ابتدا نقشه‌هاي پايه منطقه تهيه و با جنگل‌گردشي اوليه، مناطق داراي درختان خشكيده و مناطق فاقد خشكيدگي بر روي نقشه مشخص گرديد. سپس در منطقه داراي درختان خشكيده، درختان براساس درصد خشكيدگي به چهار دسته خشكيدگي كمتر از 25 درصد، خشكيدگي بين 25 تا 50 درصد، خشكيدگي بين50 تا 75 درصد و خشكيدگي بيشتر از 75 درصد تقسيم شدند. در مرحله بعد به‌طور كاملاً تصادفي در هر طبقه 30 اصله درخت و نيز 30 اصله درخت در عرصه فاقد خشكيدگي انتخاب شدند و شواهد موجود ازجمله اثر عوامل مستعد كننده، عوامل شروع ‌كننده و عوامل مشاركت ‌كننده و مشخصه‌هاي كمي و كيفي درختان ثبت شدند. تجزيه و تحليل داده‌ها نشان داد كه بيشترين تعداد درختان خشكيده (3/58 درصد) شاخه‌زاد بوده و در طبقه ميان‌قطر (15 تا 25 سانتي‌متر) ديده مي‌شوند. همچنين بيشترين تعداد درختان خشكيده در طبقه 4 (ميزان خشكيدگي بيشتر از 75 درصد) قرار دارند. در 2/89 درصد از درختان، آثار فعاليت آفات كه عمدتاً حشرات چوبخوار بودند، مشاهده شد. آثار تخريب انساني ازجمله قطع و سرشاخه‌زني بر روي 3/58 درصد درختان خشكيده رويت و در زيراشكوب 80 درصد آنها آثار زراعت ديم مشاهده گرديد. نتايج بررسي متغير‌هاي اقليمي نشان داد كه كاهش بارندگي در سالهاي اخير اثر معني‌داري بر خشكيدگي داشته، اما تاثير تغييرات دمايي معني‌دار نبوده است.

To investigate the effect of recent oak decline, which covers a relatively vast area of Fars province, the oak forests of Dashte-Barm which were most exposed to drying was selected as the primary site to study. Firstly, base maps were provided. In initial forest surveys, the damaged as well as undisturbed sites were determined. 120 trees in affected area and 30 trees in non- affected area were randomly selected. The dried trees were categorized in for groups according to the drying percent. These classes were: %25, %25-%50, %50-%75, and more than %75. All factors including human factors (branch and/or clear cutting and prunning, rain-fed farming under the trees in the forest floor, etc.), climatic factors (rainfall and temperature), disturbing factors (pests and diseases) were assessed. Furthermore, quantitive and qualitative variables of high and coppice trees were separately recorded. Results showed that 58.3% of all dried and dead trees were coppice which consisted the most dead trees. The maximum numbers of dried and dead trees were those that were in their middle age, which are classified in 15-25 cm of diameter class. In term of drying percent, the maximum numbers of dried trees were in the fourth class (%75- %100).