امكان‌سنجي و تاثير تشكيل سازمان كشورهاي صادركننده گاز (اوجك) بر همگرايي و ارتقاي امنيت، قدرت و ساير منافع كشورهاي صادركننده گاز

با عنايت به پيوستگي عميق منافع ملي، امنيت و توسعه بازيگران جهاني به مولفه انرژي در زمان حال و آينده و با در نظر گرفتن اين مسيله كه هيچ بازيگري هر قدر هم كه توانمند باشد، به تنهايي از پسِ تدبير بازار جهاني نفت و گاز برنمي‌آيد، لزوم همگرايي كشورها در چارچوب نهادهاي بين‌المللي جهت اتخاذ تصميمات مشترك و همسو و حفظ ثبات و امنيت بازار به نحوي كه تامين‌كننده منافع همگان به‌ويژه قدرت و امنيت آنان باشد، اجتناب ناپذير مي‌نمايد. بنابراين، لزوم تكرار الگوي اوپك براي گاز و پايه‌گذاري نهادي كه بتواند با ساماندهي به فرايند توليد و صادرات و نيز همسو كردن سياست‌هاي فروشندگان، پاسخگوي تقاضاي رو به گسترش در بازار اين حامل استراتژيك انرژي باشد، هر روز بيشتر احساس مي‌شود. هر چند مجمع كشورهاي صادر كننده گاز از سال 2001 پا به عرصه نهاده است، ولي در اين مقاله چشم انداز ايجاد يك سازمان از كشورهاي صادركننده گاز كه الزامات و دستاوردهاي سازماني و جهاني آن در حوزه گاز و انرژي بتواند تحولات گسترده اي براي كشورهاي صادر كننده و نيز مصرف كنندگان جهان در پي داشته باشد، مورد نظر است. هدف اصلي اين مقاله امكان‌سنجي ايجاد و تاثيرات كاركرد سازمان كشورهاي صاركننده گاز در نظام اقتصاد جهاني و نيز نقش و تاثير اين سازمان در تحقق همگرايي ميان اعضا و تامين قدرت، امنيت و منافع اقتصادي و استراتژيك توليدكنندگان و صادركنندگان گاز در نقطه كانوني مطالعه است. در اين نوشتار با بهره‌گيري از رويكرد اقتصاد سياسي بين‌الملل و در چارچوب نظريه نيوليبراليسم نهادگرا در پي پاسخ به اين سوال اصلي هستيم كه تشكيل سازمان كشورهاي صادركننده گاز چگونه بر همگرايي و گسترش رفتار جمعي اعضا و نيز ارتقاي قدرت، امنيت و ساير منافع آنان، به‌ويژه جمهوري اسلامي ايران تاثير خواهد گذاشت؟