بررسي فعاليت گسل نيشابور در استان خراسان

An Investigation into the Activity of the Neyshabour Fault, Khorasane Province, Iran

نيشابور(باحدود 200000 نفر جمعيت) در جنوب رشته‌كوه‌هاي بينالود، در شمال خاوري ايران واقع شده است. اين شهر دست‎كم چهار بار توسط زلزله هاي تاريخي(در سال‌هاي 1209، 1270، 1389 و 1405 ميلادي) تخريب و گاه نابود شده است. در اطراف نيشابور سه گسل فعال وجود دارد: گسل بينالود، گسل شمال نيشابور و گسل نيشابور. گسل‌هاي شمال نيشابور و بينالود در دامنه رشته كوه بينالود، در شمال نيشابور، قرار دارند. گسل نيشابور، در باختر نيشابور، قرار دارد. گسل نيشابور كه در 10 كيلومتري جنوب گسل شمال نيشابور قرار دارد، يك گسل راندگي به طول 50 كيلومتر است. در هر انتهاي گسل، دو قطعه جوان و راندگي به طول 10 كيلومتر وجود دارد. اين گسل نزديك شهر نيشابور و يك چشمه احتمالي براي زمين‌لرزه‌هاي 1209 و 1405 ميلادي است. گسل نيشابور به‌علت داشتن پتانسيل فعاليت‌هاي آتي، خطر لرزه‌اي مهمي براي شهر نيشابور دارد. با توجه به پيشينه لرزه خيزي نيشابور، آگاهي از نرخ لغزش گسل مي تواند ما را در برآورد خطر زلزله كمك كند. نرخ لغزش گسل با اندازه‌گيري ميزان و زمان جابه‌جايي محاسبه شد. جابه‌جايي توسط مكان‎نگاري رقومي SRTM اندازه‌گيري شد. يك نمونه OSL از گراول هاي كواترنري بالا آمده قطعه خاوري برداشت و دز معادل (De) با استفاده از روشSAR OSL اندازه گيري شد. با استفاده از نتايج طيف‌سنج گاما و ديگر اطلاعات شامل رطوبت نمونه و موقعيت مكاني، ميزان دز سالانه نيز اندازه گيري شد. با داشتن دز معادل و نرخ دز، سن نمونه محاسبه شد.