مطالعه روند رشد و عملكرد كشت مخلوط ذرت و سويا در رقابت همزمان با دو علف هرز تاج خروس و تاتوره

Yield and Growth Indices of Corn/Soybean Intercrop under Simultaneous Competition of Redroot Pigweed and Jimsonweed

به منظور بررسي تاثير كشت مخلوط بر عملكرد و شاخص‌هاي رشد ذرت و سويا در رقابت با علف هاي هرز تاج خروس و تاتوره، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 3 تكرار در سال 1386 انجام شد. عوامل مورد بررسي عبارت بودند از: 5 نسبت اختلاط دو گياه زراعي ذرت و سويا شامل: 0 % سويا: 100 % ذرت، 25 % سويا: 75 % ذرت، 50 % سويا: 50 % ذرت، 75 % سويا: 25 % ذرت، 100 % سويا: 0 % ذرت، و 4 سطح آلودگي علف‌هرز تاج خروس و تاتوره شامل: عاري از علف هرز، آلوده به تاج‌خروس در تمام فصل، آلوده به تاتوره در تمام فصل و آلودگي توام تاج خروس و تاتوره در طول فصل به نسبت 50:50. تراكم علف‌هاي هرز كاشته شده در همه كرتها 15 بوته در هر متر از طول رديف بود. نتايج نشان داد كه بالاترين ميزان شاخص سطح برگ، تجمع ماده خشك و سرعت رشد محصول ذرت در نسبت 25 :‌75 (سويا: ذرت) مشاهده شد، همچنين بالاترين نسبت برابري زمين(33/1) و بيشترين ميزان عملكرد ذرت (10875 كيلوگرم در هكتار) نيز در اين نسبت بدست آمد، اما با كاهش نسبت ذرت در مخلوط اين صفات كاهش يافتند. رقابت همزمان دو گونه علف هرز در تمام سطوح كشت مخلوط در مقايسه با رقابت تك گونه اي تاج خروس يا تاتوره باعث كاهش بيشتر شاخص‌هاي رشد و در نتيجه كاهش بيشتر عملكرد دانه در ذرت شد. براي سويا بالاترين شاخص سطح برگ، تجمع ماده خشك، سرعت رشد محصول و همچنين بيشترين عملكرد دانه (3/5898 كيلوگرم در هكتار) در تك‌كشتي و بدون حضور علف هرز بدست آمد. حصول نسبت برابري زمين بالاتر از يك درتمام تيمارهاي واجد ذرت و سويا حتي در شرايط رقابت با علف هاي هرز حاكي از سودمندي كشت مخلوط و مناسب بودن آن به عنوان يك راهبرد غير شيميايي در مديريت علف هاي هرز مي باشد.

In order to investigate the effect of corn/soybean intercrop on their yield and growth indices under competition with redroot pigweed (Amaranthus retroflexus L.) and jimson weed (Datura stramonium L.), a field study was carried out in Karaj during 2007 growing season. Treatments were arranged in a factorial experiment based on randomized complete blocks with three replications. Experimental factors were five different mixing ratios of corn (Zea mays L.) and soybean (Glycine max L.) including: 100: 0 (corn/soybean), 75: 25, 50: 50, 25:75 and 0: 100 with four levels of weed infestations: weed free, infestation to redroot pigweed, infestation to jimsonweed and co-occurrence of both weeds. Weed density was 15 plants per meter of row. Results showed that corn leaf area index, dry matter accumulation and crop growth rate was maximum in 75:25 (corn: soybean) ratio. The highest land equivalent ratio (1.33) and the most amount of corn yield (10875 kg ha-1) was also observed in this ratio, but decreased as the proportion of corn was decreased in mixture. The maximum corn yield loss occurred from multiple weed competition treatments. LAI, CGR, dry matter accumulation and grain yield (5898.3 kg ha-1) were maximum for soybean pure stand but showed a decreasing trend with decreasing soybean ratio. Appearance of high LER in all intercropped plots even in weed infested treatments indicate to profitability of intercropping as a non-chemical strategy for weed management.