آگاهي، نگرش و عملكرد داروسازان شهر اصفهان در زمينه داروهاي گياهي

Knowledge, Attitude, and Performance of Community Pharmacists in Isfahan on Herbal Drugs, 2008

مقدمه: نقش داروسازان در مصرف صحيح داروهاي گياهي و ايجاد ايمني دارويي انكارناپذير است. اين مطالعه، با هدف سنجش آگاهي، نگرش و عملكرد داروسازان شهر اصفهان در خصوص مصرف داروهاي گياهي صورت گرفت. روش‌ها: در اين مطالعه توصيفي- مقطعي، تعداد يك صد نفر از مجموع 350 نفر داروسازان شاغل به كار در داروخانه‌هاي شهر اصفهان در سال 1387 به روش تصادفي انتخاب شدند و با استفاده از پرسشنامه‌هاي محقق‌ساخته دانش و نگرش آنان مورد سنجش قرار گرفت. عملكرد نمونه‌ها از طريق بيمارنما و با استفاده از سه سناريوي علمي بررسي شد. اطلاعات جمع‌آوري شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS و با بهره‌گيري از آزمون‌هاي آمار توصيفي و مجذور كاي و آزمون همبستگي تجزيه و تحليل گرديد. نتايج: بيـن نمره آگـاهي داروسازان از خصوصيات داروهاي گياهي و تعداد سال‌هاي فراغت از تحصيـل آنها رابطـه‎اي معكوس و معنـي‎دار وجود داشت اما رابطه معني‎داري بين شركت در دوره‌هاي آموزش مداوم و نمره آگاهي داروسازان به دست نيامد. ضمناً آگاهي داروسازان مونث و مذكر اختلاف معني‎داري را نشان نداد. محدوده امتياز نگرش داروسازان 51 تا 107 و ميانگين آن 44/13±85/88 بود. با توجه به ميانگين 75 براي پرسشنامه مذكور، 91 درصد داروسازان نسبت به داروهاي گياهي نگرش مثبت داشتند. ارتباط بين نگرش و آگاهي داروسازان در زمينه داروهاي گياهي معني‌دار نبود. عملكرد و آگاهي داروسازان همبستگي داشت ولي ارتباط معني‌داري نداشت. بين نگرش داروسازان و عملكرد آنها ارتباط معني‌داري ديده نشد. نتيجه‌گيري: توجه و بازنگري در اهداف و برنامه‌هاي آموزش كلاسيك داروسازي در خصوص ارايه خدمات دارويي گياهي ضرورت دارد و تا آن زمان، لزوم توجه ويژه به اين مساله در برنامه‌هاي آموزش مداوم داروسازان به نحو كاربردي و تغيير روش‌هاي سنتي آن ضروري است.

Introduction: With regard to attributes of taking herbal medications considering multiplicity of efficacious chemicals existing in herbal drugs and needed cautions to be exerted, and also considering medicinal safety, the associated points must be precisely observed by consumers. Holding the undeniable role of pharmacists in this field, the current study was performed with the aim of evaluating knowledge, attitude performance of pharmacists of Isfahan concerning herbal drugs consumption. Methods: In this descriptive cross-sectional study, using clustering method, 100 were selected out of total number of 350 community pharmacist occupied in pharmacies of Isfahan (year 2008). A questionnaire made by researcher (which its reliability and validity were separately completed through focus group method) was used for evaluating knowledge and attitude and also scientific scenarios (WWHAM-type question) were used for performance evaluation. After data gathering, the collected facts were analyzed by SPSS software Version 11.5 and using descriptive statistics, chi², and correlation tests (concerning significance level of p?0.05). Results: There was a significance relation between pharmacistsʹ knowledge on herbal drugs features and number of their graduation years (r=0.38 and p. value=0.0001). Meanwhile, female and male pharmacistsʹ knowledge showed no significant difference. The range of pharmacistsʹ attitude scores was 51 to 107 and its mean was 88.85±13.44 and considering the mean of 75 for the mentioned questionnaire, 91% of pharmacists had positive attitude to herbal drugs. The relationship between pharmacistsʹ attitude and their knowledge on herbal drugs was not significant. A correlation (r=0.09) was observed between pharmacistsʹ performance and knowledge but no significant relationship was detected. No considerable relationship was observed between pharmacistsʹ attitude and their performance as well. Conclusion: Paying attention to the objectives and classic educational curricula of pharmaceutics and making some revisions on them seems to be necessary in presenting herbal drug services. It is highly recommended to pay special attention to this topic in educational programs of continuing education of pharmacists in an applicable manner and change the traditional methods.