بررسي سيستماتيك زير‌گونه‌هاي Hordeum murinum در استان خوزستان

Systematic Studies of Subspecies of Hordeum murinum inKhuzestan

در بررسي دو زيرگونه H. murinum، شامل(Steadel) Tzvelev ،H. murinum L. ssp. Glaucum murinum ssp. Leporinum (Link) Arcangeli ، 47 صفت كمًي و كيفي تشريحي در برگ پرچمي مطالعه شد. از ميان اين صفات، صفاتي مانند كرك‌هاي بلند، شكل سلول‌هاي كوتاه، شكل سلول‌هاي حبابي، شكل رگه‌هاي برگ و وضعيت سلول‌هاي سيليسي، تفاوت‌هاي مشخصي نشان داد؛ همچنين نتايج تجزيه واريانس صفات كمّي نشان داد كه از 30 صفت كمّي اندازه‌گيري‌شده، 17 صفت تفاوت‌هاي معني‌دار دارند. نتايج حاصل از تجزيه به مولفه‌هاي اصلي (PCA) نيز نشان داد كه مولفه اول، حدود 72% از كل تنوع مشاهده‌شده را نشان مي‌دهد كه عبارت بودند از: تعداد كرك‌هاي خارمانند (94/0) و تعداد كرك‌هاي بلند (27/0) در منطقه رگ‌برگي. بيشترين ضريب هم‌بستگي ميان تعداد سلول‌هاي بلند و تعداد كرك‌هاي خارمانند منطقه رگ‌برگي نشان داده شد. مطالعات كاريولوژيك نشان داد كه H. murinum ssp.glacum Steudel (Tzvelev) با 2n=14 ديپلوييد و (Link) Arcangeli ssp. leporinum با 2n=28 تتراپلوييد است. نتايج تجزيه واريانس (ANOVA) صفات كمي نشان داد كه سطح پلوييدي با صفاتي، مانند تعداد و عرض سلول‌هاي بلند، تعداد و طول سلول‌هاي كوتاه، تعداد، طول و عرض و تعداد رديف‌هاي سلول‌هاي روزنه، تعداد كرك بلند، عرض سلول‌هاي حبابي و تعداد سلول‌هاي غلاف بيروني آوندهاي كوچك مرتبط است. بنابراين بر اساس شباهت‌هاي ريخت‌شناسي و كاريولوژيك و اختلاف در سطح پلوييدي، قرار‌گيري دو تاكسون در سطح زيرگونه تاييد شد.

In this work 47 quantitative and qualitative anatomical characters of the flag leaves of two subspecies H. murinum L. ssp.glacum Steudel (Tzvelev) and -ssp. leporinum Link (Arcangell) were studied, characters such as location of the macro hairs and silica cells, shape of the short cells and bulliform and
venation type were distinct among the two subspecies. Statistical analyses showed significant differences in 17 quantitative characters such as the number and width of long cells, number, length and width of short cells and stomata. The results of PCA (Principle Component Analysis) showed that the first component indicate %72 of total variation. The number of long cells and number of prickle cells in coastal zone showed the most correlation. H. murinum ssp. glaucum had chromosom number 2n=14 and –ssp leporinum had 2n=28 chromosomes. Results showed that polyploidy levels related to characters such as: number and width of long cells, number, length and width of short cells, number and width of long cells, number, length, width and number of rows of stomata cells, number of macro hairs, width of bulliform cells, number of outer bundle sheath cells in small vascular bundle.