ارزيابي مدل هاي رگرسيوني غيرخطي براي استفاده در آناليز رشد گندم

Evaluating non-linear regression models for use in growth analysis of wheat

چكيده آناليز رشد روش با ارزشي در بررسي كمي رشد و نمو و توليد محصولات به شمار مي رود. مدل هاي رگرسيوني زيادي براي توصيف الگوهاي رشد سيگموييدي وجود دارد. با توجه به اين كه پارامترهاي مدل هاي رگرسيوني غير خطي از لحاظ فيزيولوژيكي پرمعنا مي باشند، نسبت به مدل هاي خطي ارجح تر هستند. هدف از اين مطالعه جمع آوري و ارايه مدل هاي رگرسيوني غير خطي پركاربرد در مطالعات آناليز رشد (لجستيك، گومپرتز، ريچاردز، ويبول، نمايي خطي بريده، نمايي خطي متقارن و دو نوع مدل بتا براي توصيف روند تغييرات وزن خشك و مدل هاي لجستيك و بتا براي توصيف روند تغييرات سطح برگ) بود. آزمايشي با طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي در چهار تكرار و در دو شرايط كشت ديم و آبي و 7 رقم گندم (آريا، دريا، كوهدشت، شيرودي، تجن، تارو و زاگرس) 1387 اجرا شد. در اين مطالعه كليه مدل هاي رگرسيوني - به صورت آزمايش مركب در سال زراعي 88 غيرخطي به داده هاي سطح برگ و وزن خشك دو رقم گندم آريا و زاگرس برازش داده شدند. نتايج نشان داد كه تمام مدل هاي مورد استفاده به خوبي روند تغييرات وزن خشك و سطح برگ را در برابر زمان (روز پس از كاشت) توصيف كردند و از اين مدل ها مي توان در مطالعات آناليز رشد استفاده كرد. واژه هاي كليدي: رشد و نمو، سطح برگ، وزن خشك، گندم. 1

Abstract Growth analysis is a valuable method in the quantitative analysis of crop growth, development and crop production. There are many regression models to describe the sigmoid growth patterns. By considering that, the parameters of nonlinear regression models have physiological meanings, they are preferable relation to linear regression models. The aim of this study was to collect and evaluate the high visibility non-linear regression models in the growth analysis studies (Logistic, Gompertz, Richards, Weibull, Truncated Expolinear, Symetrical Expolinear and two kinds of Beta model to describe the biomass accumulation, and Logistic and Beta models to describe the leaf area index variation patterns). An experiment was conducted using 7 wheat cultivars (Arya, Darya, Kuhdasht, Shiroudi, Tajan, Taro and Zagros) in 2 conditions, irrigated and rainfed, in randomized complete block design with 4 replications in 2008-2009. All models were fitted to the dry matter and LAI data of two cultivars (Arya and Zagros). Results shoed that all of the used models at this study described well the variation pattern of dry matter accumulation and LAI by time (day after planting). And these models can be used in the growth analysis studies. Keywords: Growth; Development; Leaf area; Biomass; wheat.