دوره بحراني كنترل علف‌هاي هرز ذرت دانه اي (Zea mays L.)

Critical Period of Weed Control in Corn (Zea mays L.)

به‌منظور تعيين دوره ي بحراني كنترل علف هاي هرز در ذرت دآن‌هاي، آزمايشي در سال زراعي 1387 در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي به اجرا در آمد. تيمارهاي آزمايش شامل تيمارهاي رقابت علف هاي هرز با ذرت تا مراحل فنولوژيكي 3 برگي (15 روز پس از كاشت)، 6 برگي (27 روز پس از كاشت)، 9 برگي (40 روز پس از كاشت)، 12 برگي (50 روز پس از كاشت)، تاسل‌دهي(60 روز پس از كاشت) و شاهد رقابت تمام فصل (100روز پس از سبز شدن) و سري دوم شامل تيمارهاي كنترل علف هاي هرز ذرت تا مراحل3 برگي، 6 برگي، 9 برگي، 12 برگي، تاسل دهي و شاهد وجين تمام فصل بود. براي تعيين دوره بحراني كنترل علف هاي هرز، از روش وايازي غير خطي و معادلات گامپرتز و لجستيك تغيير شكل يافته استفاده شد. نتايج حاكي از حساسيت بالاي عملكرد دانه ذرت به تداخل علف هاي هرز بود به‌طوريكه در صورت عدم كنترل علف‌هاي هرز عملكرد دانه ذرت بيش از 44 درصد كاهش يافت. دوره ي بحراني كنترل علف هاي هرز براي سطوح 5/2 ، 5 و 10 درصد كاهش عملكرد به ترتيب بين روزهاي 2 تا 54، 10 تا 46 و 20 تا 35 پس از سبز شدن ذرت (معادل مراحل 1 تا 13 برگي، 3 تا 11 برگي و 5 تا 8 برگي) محاسبه شد. همچنين براي 15 درصد كاهش قابل قبول عملكرد، ذرت داراي يك زمان بحراني حذف علف هرز در 27 روز پس از سبز‏شدن (معادل مرحله 6 برگي) بود.

In order to determine the critical peroid of weed control (CPWC) in grain maize, a field study was conducted in 2008 in Agricultural Research Station of Esfahan province using a randomized complete block design with 12 treatments and three replications. The treatments consisted of two different periods of weed interference, a critical weed-free period and a critical time of weed removal were imposed at V3, V6, V9, V12, and R1 (based on phenological stages of corn development) with a weedy check and a weed-free check. The CPWC was determined by fitting non-linear regression models of logistic and Gompertz equations to the data in range of 2.5, 5, 10 and 15% of acceptable yield loss levels. The CPWC was from 1- to 13-leaf stage (2-54 DAE), 3- to 11-leaf stage (10-46 DAE), 5- to 8-leaf stage (20-35 DAE) and 6-leaf stage (27 DAE) in Esfahan condition to prevent yield losses of 2.5%, 5% , 10% and 15% respectively.