اثر آرايش كاشت بر ميزان كاهش علف هاي هرز و عملكرد دانه چهار رقم كلزا در شرايط آب و هوايي خوزستان

The effect of planting pattern on the amount of decreasing weeds and seed yield of four canola varieties in Khuzestan climate

به منظور بررسي اثر آرايش كاشت و ارقام كلزا به عنوان ابزاري در مديريت پايدار علف‌هاي هرز ارقام مختلف كلزا، اين تحقيق در منطقه پشمينه زار شهرستان انديمشك در سال زراعي 89-1388 اجرا گرديد. اين تحقيق در قالب طرح بلوك هاي خرد شده نواري با پايه بلوك هاي كامل تصادفي با چهار تكرار اجرا شد . در اين آزمايش عامل اصلي شامل تيمار آرايش كاشت در سه سطح (فارو 95 سانتي‌متر با چهار خط كشت، فارو 75 سانتي‌متر با دو خط كشت و كشت به صورت مسطح) و عامل فرعي شامل چهار رقم كلزا (هايولا 401، هايولا 308، هايولا 4815 و هايولا 50) بودند. ميزان ماده خشك توليد شده كلزا در دو مرحله و ميزان ماده خشك علف هاي هرز در سه مرحله اندازه‌گيري شد. نتايج به دست آمده از تجزيه واريانس نشان داد كه تاثير تيمار‌ آرايش كاشت روي وزن خشك علف هاي هرز قبل از گلدهي ، بعد از گلدهي ودر زمان رسيدگي فيزيولوژيكي كلزا ، همچنين روي عملكرد دانه و شاخص برداشت در سطح 1% معني دار بود .همچنين تاثير ارقام كلزا روي وزن خشك علف هاي هرز قبل از گلدهي ، بعد از گلدهي ودر زمان رسيدگي فيزيولوژيكي كلزا ، عملكرد دانه و شاخص برداشت در سطح 1% معني دار بود . برآيند كلي نتايج حاصله نشان داد كه رقم هايولا 401 با آرايش كاشت فارو 95 سانتي‌متر و چهار خط كشت، ضمن كنترل موثرتر و رقابت بهتر با علف‌هاي هرز، از توان ژنتيكي بالا در توليد عملكرد دانه و سازگاري بيشتر برخوردار بود . لذا مي‌توان استفاده از رقم و آرايش كشت فوق را به عنوان يك فاكتور موثر در مديريت زراعي كلزا براي مبارزه طبيعي با علف‌هاي هرز و توليد دانه بيشتر توصيه كرد.

This research was conducted in Pashminehzar region of Andimeshk city in 2009-10 in order to study the effect of canola planting pattern and its varieties as a tool in the sustainable management of weeds of canola varieties .This research was in the form of strip split blocks in the base of complete random blocks with 4 repetitions consisting of planting pattern treatment in 3 levels (95 cm furrows+2swing lines and surface swing) as the main factor and 4 canola varieties (Hyola 401,Hyola 308, Hyola 4815 and Hyola 50) as sub factor. Canola and weeds dry matter was measured respectively at 2 and 3 stages during the experiment. The obtained results from variance analysis showed that planting pattern treatment and canola varieties had a significant effect on weeds dry matter before and after flowering, during canola physiological maturity, seed yield and harvest index(HI) in 1 % level. General evaluation of the results showed that Hyola 401 variety in 95cm furrows + 4 sowing lines planting pattern, had a higher genetic vigor for seed yield and more adaptability as well as more effective control and better competition with weeds .So, using the mentioned variety and planting pattern can be suggested as an effective factor in the cultural management of canola for the natural weed control and higher seed production.