تاثير تيمارهاي مختلف در شكستن‌خواب و جوانه زني بذور سس شرقي(Cuscuta monogynaVahl.) و شب بوي صحرايي (Malcolmia africana L.)

Effect of Different Treatments on Dormancy Breaking and Seed Germination of Eastern dodder (CuscutamonogynaVahl) and African rocket (Malcolmiaafricana L.(R.BR.))

وجود خواب در بذور سس شرقي و شب بوي صحرايي كنترل اين دو گونه علف هرز را در مزارع و باغات با مشكل مواجه مي سازد. به منظور بررسي عوامل موثر در برطرف سازي خواب اين دو گونه علف هرز آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب‌ طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در سال هاي 1387 و 88 در آزمايشگاه تحقيقاتي گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشكده كشاورزي دانشگاه بيرجند اجرا گرديد. تيمارهاي آزمايشي عبارت بودند از: تيمار شاهد، خيساندن بذور در اسيدسولفوريك 96 درصد در چهار زمان مختلف 15، 30، 60 و 90 ثانيه، تيمار سرمادهي مرطوب در دو دماي 1+ و 8- درجه سانتي‌گراد به مدت 15 و 30 روز، خراش دهي با كاغذ سمباده به مدت 2 دقيقه، خيساندن بذور در آب معمولي در دماي اتاق به مدت 36 ساعت، قرار‌دادن بذور سس شرقي در آب جوش (در حال جوش) در 4 سطح نيم، 1، 2 و 5 دقيقه، كشت بذور شب بوي صحرايي در محلول اسيدجيبرليك 1 ميلي مولار و كشت بذور سس شرقي بعد از 7 و 11 ماه و شب بوي صحرايي بعد از4 و 5 ماه ذخيره سازي از زمان برداشت در شرايط خشك در دماي اتاق (25 درجهسانتي گراد). نتايج نشان داد‌كه تيمارهاي آب جوش، خراش دهي با كاغذ سمباده و اسيدسولفوريك 96درصد به‌ترتيب بيشترين تاثير را در شكستن‌خواب بذور سس شرقي در دو رژيم نور/تاريكي و تاريكي مداوم داشتند. بنابراين احتمالاً وجود پوسته ي سخت بذر علت خواب در بذور سس شرقي مي باشد. از سوي ديگر حداكثر جوانه زني بذور شب بوي صحرايي (7/91درصد) در بين تمام تيمارهاي آزمايشي مربوط به تيمار بذر با اسيدجيبرليك در شرايط نور/تاريكي بود كه بيانگر وجود خواب فيزيولوژيك در آن است.

Dormancy of Eastern dodder and African rocket seeds makes the controlof them very difficult in orchards and farms. In order to study the effective factors in dormancy breaking of these two weeds species, a factorialexperiment based on CRD with three replications was conducted at the Research Laboratory of Birjand Faculty of Agriculture in 2008 and 2009. Treatments were: control, soaking in sulfuric acid 96% (for 15, 30, 60 and 90 seconds), moist chilling at +1 and -8°C for 15 and 30 days, scarification with sandpaper for 2 minutes, soaking in tap water at room temperature for 36 hours, placing eastern dodder seeds at hotwater (boiling water) for half, 1, 2 and 5mins, incubation of african rocket seeds ingiberelic acid 1 mM and incubation of Eastern dodder seeds after 7 and 11 months and African rocket seeds after 4 and 5 months dry storage at room temperature (25°C). Results showed that placing seed in hotwater, and sulfuric acid as well as scarification with sandpaper had the greatest effect on dormancy breaking of dodder seeds at two light/dark and darkness regimes, thereforehard seedcoat is the most likely causeof Eastern dodderseeddormancy. In the other hand, maximum germination (91.7%) of African rocket seeds was occurred where seeds incubated with GA3, at light/dark condition. Indicating that the existence of a physiological seed dormancy.