مقايسه‌ي تفكر انتقادي و عوامل زمينه‌ساز آن در دانشجويان پرستاري و پرستاران شاغل در بيمارستان‌هاي منتخب دانشگاه علوم پزشكي زنجان

Comparison of Critical Thinking Skills and Dispositions between the Nursing Students and Clinical Nurses of Selected Educational Hospitals of Zanjan University of Medical Sciences

زمينه و هدف: تفكر انتقادي در واقع فرآيند تفكري است كه شالوده و اساس حل مساله و تصميم‌گيري باليني است. اين فرآيند يكي از ملزومات عملكرد حرفه‌اي پرستاران بشمار مي‌آيد. پژوهش حاضر با هدف بررسي و مقايسه تفكر انتقادي و عوامل زمينه‌ساز آن در ميان دانشجويان پرستاري و پرستاران شاغل انجام گرفته است. روش بررسي: اين پژوهش يك مطالعه توصيفي- مقايسه‌اي است كه در كل 100 نفر به روش نمونه‌گيري آسان از جامعه دانشجويان پرستاري (50 نفر) و پرستاران شاغل (50 نفر) در بيمارستان‌هاي آموزشي شهر زنجان انتخاب گرديدند. ابزار گردآوري داده‌ها، آزمون بررسي مهارت‌هاي تفكر انتقادي كاليفرنيا فرم B و آزمون بررسي عوامل زمينه ساز تفكر انتقادي كاليفرنيا بود. داده‌ها با استفاده از آزمون T-test و ضريب همبستگي پيرسون مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته‌ها: ميانگين نمرات بدست آمده از آزمون مهارت‌هاي تفكر انتقادي دانشجويان پرستاري (02/9) و شاغلين (68/12) بود، كه با استفاده از آزمون t مستقل تفاوت معني‌داري بين دو گروه (002/0P=) مشاهده گرديد. اما در ميانگين نمرات آزمون عوامل زمينه ساز تفكر انتقادي بين دانشجويان و پرستاران شاغل اختلاف معني‌داري (47/0.P=) وجود نداشت. بين نمرات كل آزمون مهارت تفكر انتقادي و نمرات كل آزمون عوامل زمينه‌ساز همبستگي معني‌داري ديده نشد (071/0 r=). نتيجه‌گيري: كسب مهارت و تجربه در محيط بيمارستاني احتمالا مي تواند در ميزان مهارت تفكر انتقادي پرستاران تاثير گذار باشد و از طرف ديگر با توجه به اينكه هيچكدام از دو گروه موفق به كسب حداقل نمره استاندارد در هر دو آزمون نشده‌اند، مي‌توان بر لزوم بازنگري در استراتژي‌هاي آموزشي فعلي و به كارگيري روش‌هاي مديريتي با مشاركت فعال پرستاران تاكيد كرد.

Background and Objective: The need for critical thinking in nursing has been accentuated in response to a rapidly changing health–care environment. Nurses must think critically to provide effective care while coping with the expansion in their role associated with the complexities of current health care systems. The aim of the study was to compare the critical thinking skills and critical thinking dispositions between the nursing students and clinical nurses of some selected educational hospitals of Zanjan University of Medical Sciences (ZUMS). Materials and Methods: This descriptive study was performed on 50 nursing student and 50 clinical nurses from some selected ZUMS educational hospitals through convenient sampling. The main study tools were the California critical thinking Skills Test (CCTST) and California critical thinking Dispositon Inventory (CCTDI). The data was analyzed by SPSS 16 software using the t-test and Pearson correlation coefficient. Results: The mean scores of the critical thinking skills for the nursing students vs. clinical nurses were 9.02 and 12.68, respectively, and the t-tests showed a significant difference between the two groups (P=0.002). By contrast, there was no significant difference in the mean critical thinking Dispositons scores (P=0.47). There was also not a significant relationship between the critical thinking skills and critical thinking dispositions scores in two groups (r=0.071). Conclusions: It seems that neither the critical thinking skills nor dispositions scores are desirable. Therefore, it seems necessary to consider a revision of the teaching strategy for promoting critical thinking skills in nursing plans. Keywords: Critical thinking skills, Critical thinking dispositions, Nursing students, Clinical nursing