تاثير تاريخ كاشت بر عملكرد، اجزاي عملكرد و برخي صفات زراعي دو رقم سويا در منطقه اردبيل

Effect of planting time on yield, yield components and some of agronomic traits of two soybean cultivares in Ardabil region

به منظور بررسي اثرات تاريخ هاي مختلف كاشت بر عملكرد، اجزاي عملكرد و برخي صفات زراعي ارقام سويا، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي واحد اردبيل در سال 1388 به مرحله اجرا درآمد. در اين آزمايش فاكتور اول تاريخ كاشت، در چهار سطح ( 6، 15، 25 خرداد و 5 تير) و فاكتور دوم شامل رقم ويليامز و لاين L17 بود. نتايج آزمايش نشان داد كه بين ارقام مورد ارزيابي از نظر كليه صفات اختلاف معني داري وجود ندارد، اين در حالي است كه بين تاريخ هاي مختلف كاشت از نظر كليه صفات مورد مطالعه به جز تعداد دانه در هر غلاف اختلاف معني داري وجود داشت. همچنين اثر متقابل تاريخ كاشت با رقم براي همه صفات مورد مطالعه معني دار نبود. تاريخ هاي كاشت 6 و 15 خرداد از نظر صفات ارتفاع بوته، عملكرد زيستي، درصد روغن (5/18و 98/15) و وزن صددانه (5/13و 36/12 گرم) دريك گروه قرار گرفتند. همچنين صفات مذكور در تاريخ هاي كاشت بيان شده بيشترين مقادير را دارا بودند. از نظر عملكرد نهايي ( 2227 كيلو گرم در هكتار)، تعداد گره در بوته و تعداد غلاف در بوته تاريخ كاشت 6 خرداد بالاترين مقدار را دارا بود. نتايج به دست آمده نشان مي دهد در منطقه اردبيل با تاخير در كاشت سويا به دليل برخورد با شرايط نامناسب، گياه به پتانسيل بالقوه خود نمي رسد و عملكرد كاهش مي يابد. از اين رو تاريخ كاشت 6 خرداد براي كاشت سويا در اقليم سردسير اردبيل مناسب تر است.

To study the effects of different planting time on yield, yield components and some of agronomic traits of soybean varieties, an experiment was conducted as factorial on the basis of completely randomized block design at three replications in Agricultural Research Station of Islamic Azad University, Ardabil branch in 2009. The first factor in this experiment was planting time in four levels (27 May, 5, 15 and 26 June) and the second factor involved varieties of Williams and L17 Line. Experiment results showed that differences between varieties were not significant for all traits, while there were significant differences between planting times for all traits except grain number per pod. Also interaction of planting date × varieties was not significant for all of traits. Planting dates of (27 May and 5 Jun) were placed in a single class for plant height, biological yield, oil percentage (18/5 and 15/98), 100 grain weight (13/5 and12.36 gr). Also, the mentioned traits had the highest values in those planting dates. Planting date of 27 May had the highest values for final yield (2227 kg/ha), nod number per plant and pod number per plant. Results of this research indicated that plant could not get its potentiality. Because, they lacked suitable time for growth and this subject cause to reduce in yield. Therefore, the planting date of 27 May was recommended for Ardabil cold climate.