وسعت، الگو، اندازه و توزيع صدمه به درختان در اثر عمليات چوبكشي (مطالعه موردي: جنگل خيرود)

Evaluating the extent, patterns, size and distribution of tree scars following skidding operation (Case study: Kheyrud forest)

توسعه و گسترش سيستم‌هاي بهره‌برداري، تسهيل نمودن عمليات از نظر فيزيكي، به‌صرفه بودن از نظر اقتصادي و ايجاد راه‌حل‌هاي زيست‌محيطي سالم است. داده‌هاي صدمه به توده باقيمانده از يك توده آميخته پهن‌برگ در جنگل خيرود جمع‌آوري شد. در اين تحقيق سيستم بهره‌برداري گرده‌بينه كوتاه با استفاده از اسكيدر چرخ لاستيكي تيمبرجك C450 مورد عمل قرار گرفت. هدف از اين تحقيق ارزيابي صدمه به تنه، ريشه‌ها، وسعت صدمه ديدگي، الگو، اندازه و توزيع صدمات با استفاده از نمونه‌برداري منظم با شروع تصادفي و قطعه‌‏نمونه‌هايي با مساحت ثابت است. نتايج نشان داد كه زخم‌ها به 4/16 درصد درختان باقيمانده وارد شده است، ولي شدت زخم‌ها در بين گونه‌ها متفاوت است. 46 درصد از زخم‌ها در تمام گونه‌ها داراي اندازه كوچك (كوچك‌تر از 500 سانتي‌متر مربع) هستند. بيشترين مقدار ميانگين صدمه به تنه در 1 متر ابتدايي تنه از زمين (93 درصد) و در محدوده 3 متر از خط مركزي مسير چوبكشي (4/86 درصد) رخ مي‌دهد. زخم‌هاي عميق، 79 درصد كل زخم‌ها را شامل مي‌شوند. نتايج نشان مي‏دهد كه مونه‌بندي منطقه مورد بررسي به‌طور موثري دقت اندازه‌گيري‌هاي صدمه به توده باقيمانده را بهبود مي‌بخشد.

The development and deployment of harvesting systems aims to provide physically feasible, environmentally sound and economic solutions. The data of residual stand damage was collected from a mixed broadleaved stand in Kheyrud forest following the cut-to-length harvesting system using Timberjack rubber-tired skidder. After finishing the harvesting operations, damage to the bole, roots, extent of the damage, scars patterns, size and distribution was evaluated for all trees using stratified systematic sampling with a random start and fixed area plots. Results showed that scars occurred on 16.4% of the remaining trees, but the severity of scars varied significantly by species. Forty-six percent of scars for all species was considered as small size ( > 500cm2). The greatest average amount of damage to the bole occurred along the first 1 m up from the ground (93%) and also within 3 m of the skid trail centerline (86.4%). Gouges were present on 79% of all scars. The stratification of the study unit would effectively improve the accuracy of stand damage surveys.