نقد و بررسي كتاب «ساخت زبان فارسي» با رويكرد معيارهاي نقد و نقدِ بر نقد

-

نقد حاضر نقدي صورتگرايانه در كنار نقد دانشگاهي است. در يك تعريف كلّي و عام نقد صورتگرايانه (فرماليستي) نقدي است كه در بررسي يك اثر اصالت را به صورت (ساخت:فرم) مي دهد و عمده توجهش به لزوم وجود رابطه اي انداموار و ارگانيك ميان اجزاي مختلف يك اثر است؛ به طوري كه تمامي قسمتهاي يك نوشته توانايي پشتيباني و تقويت يكديگر را داشته باشند نقد دانشگاهي نيز كه بر اصول استوار است مي كوشد در هر حوزه پيوندهايي ميان نوشته و اصول مرتبط بيابد و بررسي دقيق و موشكافانه اي از موضوع به دست دهد؛ بدين ترتيب شايد بتوان نقد صورتگرايانه را زير عنوان نقد كل نگر و نقد دانشگاهي را زير عنوان نقد جز نگر مطرح كرد كه هر دو نوعي نقد فنّي به شماره مي آيند. نقد و بررسي يك كتاب درسي دانشگاهي تابع اصول و معيارهايي است امّا متاسفانه گاه نقد اينگونه آثار از سوي نقّادان فقط مبتني بر چند و حتّي تنها يك مورد از اين اصول صورت مي گيرد. در نقد كتاب ساخت زبان فارسي سعي مي شود معيار بررسي مطابق با الگوي نقد (زرين كوب 1354؛ افضلي 1387؛سرشار 1384؛ ملكي 1385؛ بهرام بيگي 1385 و بارت 1979) يك كتاب درسي دانشگاهي باشد و در قالبي منظم و مشخص طرح ريزي گردد.