اثر سطح و نوع مكمل مس بر فراسنجه هاي هماتولوژي، سرولوپلاسمين و غلظت پلاسمايي مس، روي و آهن در بره هاي نر مهربان

The influence of different levels and sources of supplemental copper on hematological values, ceruloplasmin and plasma concentrations of copper, zinc and iron in Mehraban male lambs

اين پژوهش براي بررسي اثر سطح و نوع مكمل مس بر فراسنجه هاي هماتولوژي بره هاي نر مهربان انجام شد. تعداد 20 راس بره نر در قالب چهار گروه پنج راسي در جايگاه هاي انفرادي نگهداري شدند. مقدار و نوع مكمل مس گروه هاي مختلف 10 و 20 ميلي گرم در كيلوگرم به شكل سولفات و 10 و 20 ميلي گرم در كيلوگرم به شكل پروتيينات بودند كه روزانه همراه جيره پايه در اختيار بره ها قرار مي گرفت. در روزهاي صفر، 7، 14، 28، 57 و 65 آزمايش بره ها از وريد وداج خونگيري شدند و فراسنجه هاي خوني آن ها تعيين گرديد. همچنين از نمونه هاي روزهاي صفر، 28 و 65 براي تعيين ميزان مس، روي و آهن پلاسمايي و سرولوپلاسمين سرمي استفاده شد. همبستگي منفي معني داري (001/ 0P < ) بين سطوح پلاسمايي مس و آهن سرم مشاهده شد (604/0- r =) و همزمان با افزايش سطح مس پلاسما ميزان آهن در روز 65 در تمام تيمارها كاهش قابل توجهي نشان داد. منبع مس بر غلظت سرولوپلاسمين اثر معني داري داشت (05/ 0P < ). در روز 65 تيمار 20 ميلي گرم در كيلوگرم مس پروتيينات بالاترين غلظت سرولوپلاسمين را داشت (05/ 0P < ). سطح 20 ميلي گرم در كيلوگرم مس تعداد گويچه هاي سرخ، هماتوكريت و هموگلوبين بالاتري را سبب گرديد كه با سطح 10 ميلي گرم در كيلوگرم مس تفاوت آماري معني داري نشان داد (05/ 0P < ). هيچ يك از نشانه هاي باليني يا هماتولوژي مسموميت با مس ديده نشد. در اواخر دوره آزمايش تعداد گويچه هاي سرخ، هماتوكريت و هموگلوبين در تمام تيمارها رو به كاهش نهاد كه احتمال دارد بدليل بر هم كنش مس و آهن و تاثير آن بر متابوليسم آهن و ساخت گويچه هاي سرخ باشد.

This study was conducted to determine the effects of different levels and sources of copper supplementation on hematological values, ceruloplasmin and plasma copper, zinc and iron status in Mehraban male lambs. Twenty growing lambs were randomly allotted to four different treatments. Treatments consisted of 1) 10 mg/kg Cu in the form of CuSO4, 2) 20 mg/kg Cu in the form of CuSO4, 3) 10 mg/kg Cu in the form of Cu-Proteinate and 4) 20 mg/kg Cu in the form of Cu-Proteinate, administered daily with the basal diet. Blood samples were taken via the jugular vein on days 0, 7, 14, 28, 57 and 65 then analyzed for hematological parameters. The samples taken on days 28 and 65 were also used for a determination of serum ceruloplsmin activity as well as plasma Cu, Zn and Fe concentrations. There was a significant (P < 0.001) negative correlation observed between plasma Cu and Fe (r = -0.604), and as plasma Cu increased (up to d 65) plasma Fe concentrations decreased in all the treatments. Copper source exerted a signi?cant effect on ceruloplasmin concentration (P < 0.05). on d65, the 20ppm Cu-proteinate treatment carried the highest ceruloplasmin concentration (P < 0.05). Copper level exerted a significant effect on RBC, PCV and Hb, with the treatment of 20 ppm level causing higher values (P < 0.05). No clinical or hematological signs of copper toxicity were observed throghout the study. There was an evidence of adverse effects of high Cu supplementation on RBC count, PCV and Hb at the conclusion of the experiment. It can be concluded that the obtained result may be due to Cu interaction with iron as well as its effect on iron metabolism and hematopoesis.