درآمدي بر قاعده «الواحد» و صدور افعال الهي

An Introduction to the Law of ‘exuno no fit nisisunum’(nothing issues from the One except one) and Emanation of Divine Acts

قاعده «الواحد» ـ به اين معنا كه از علت واحد بسيط، تنها يك معلول بسيط صادر مي‌شود ـ صدور افعال بي‌واسطه كثير از خداوند را برنتافته و ظاهراً با قدرت مطلقه الهي و توحيد افعالي نيز مخالف است. در پاسخ به اين مسيله يا بايد قاعده «الواحد» را مخدوش دانست و يا از آن تقريري دقيق به دست داد تا با موارد پيش‌گفته مخالفتي نداشته باشد. در اين راستا برخي از حكيمان مشا و اشراقيون براي رفع اين تعارض، راه حل مشتركي ارايه كرده‌اند. برخي از پيروان حكمت متعاليه نيز تقريري ويژه از قاعده «الواحد» به دست داده‌اند. لازم به يادآوري است كه روشن‌شدن اين مسيله، پاسخ‌گويي به بسياري از شبهاتِ مطرح در عرصه‌هاي فلسفي و كلامي را هموار خواهد ساخت.

According to the rule " nothing issues from the One except one" or the law of ‘exuno no fit nisisunum’, a single simple cause produces a single simple effect, thus denying the emanation of many immediate acts from God ,on the one hand, and it seems to be inconsistent with the idea of Divine Omnipotence (absolute power) and Unity of the Divine Acts, on the other. In order to find a solution to this problem, one needs either to consider the law in question as invalid or to give a precise account of it in a way that it is not inconsistent with the afore-mentioned cases. To resolve this inconsistency, some Peripatetics and Illuminationists have proposed a common solution whereas some of the followers of the Transcendental Theosophy have given a new peculiar version of the law. It has to be mentioned that the clarification of this issue can help to clear up many doubts raised in philosophy and theology.