نيازسنجي آموزشي كلزاكاران بخش زبرخان شهرستان نيشابور با رويكرد تلفيق دانش بومي و رسمي

Canola Growers’ Educational Needs Assessment in Zebarkhan County of Neyshabour Indigenous and Scientific Knowledge Integration

در سال‌هاي اخير افزايش تقاضا براي دانه‌هاي روغني نظير كنجاله غني از پروتيين باعث شده تا سبد غذايي در جهان به سوي مصرف پروتيين‌ها و چربي‌ها گرايش يابد كه اين روند براي ايران نيز صادق است. كمبود مقدار توليد دانه‌هاي روغني نسبت به سطح تقاضاي آن‌ها در سال‌هاي گذشته از جمله معضلات اساسي كشور بوده كه با تمهيدات دولت توليد آن‌ها بويژه كلزا تشويق شده است. اما براي موفقيت تنها تشويق كافي نبوده و تمهيدات آموزشي نيز بايد فراهم گردد كه نيازمند الگوي خاص شناسايي دقيق نيازهاي آموزشي كلزاكران و اقدامات لازم است. در همين راستا مطالعه‌اي كاربردي با روش پيمايش در بخش زبرخان شهرستان نيشابور با الگوي ارتيز و رويكرد تلفيق دانش بومي و رسمي انجام گرفت. با نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌اي60 كلزاكار، پرسشنامه مطالعه، تكميل و براي تحليل داده‌ها از رايانه با كمك نرم‌افزار SPSS و آماره‌هاي متناسب با مقياس اسمي، استفاده گرديد. نتايج نشان داد به دليل نو بودن كشت كلزا در منطقه، كلزاكاران به آموزش‌هاي خاص نياز دارند كه ناكافي و نامناسب بودن آن‌ها از دلايل اصلي اقدام نكردن آنان به كشت مجدد آن بوده است، لذا توصيه مي گردد به دليل قابليت مديريت پذيري كشت اين گياه، به طور مرتب نيازهاي آموزشي كلزاكاران با شناسايي دانش بومي آنان و دانش رسمي كارشناسان و تلفيق اين دو دانش شناسايي و تمهيدات لازم براي كشت كلزا فراهم گردد.

In the recent years, increasing demand for products such as protein-rich meals and oilseeds has caused the food basket to shift towards the proteins and fats consumption. This change has been happening in Iran too. Shortage in oilseed productions has been a serious problem in Iran. To overcome the problem, the government planed some programs to encourage oilseed productions. Beside government’s programs to encourage oilseed productions, educational programs are required. The educational programs should be organized based on the farmers’ educational needs. To achieve the goal, an accurate educational model is required. This study attempted at assessing Canola growers’ educational needs in Zebarkhan county of Neyshabour, using Ortizʹs model. The survey was based on a structured questionnaire. To select the study interviewees, simple classified random sampling was used and eventually 60 farmers completed the study questionnaires. The results showed that canola growerʹs education needs differ between two canola growers groups. Those farmers who ceased canola cultivation needed 50% more training than those who continued canola production in the study year.. The practical programs were not effective and appropriate for farmers. As a result of that, farmers who ceased canola cultivation were not interested in re-cultivating the plant. Due that the canola cultivation is manageable, continuous studies on scientific and indigenous knowledge integration is suggested.