تاثير آموزش مراقبت‌هاي ويژه بر دانش مادران از نحوه مراقبت صحيح از كودكان فلج مغزي

Effectiveness of a parent training program on knowledge of mothers regarding the proper care of children with cerebral palsy

چكيده مقدمه: با توجه به مشكلات متعدد كودكان فلج مغزي در انجام فعاليت‌هاي روزمره زندگي و مشكلات مراقبين اين كودكان در نگهداري از آن‌ها، ارايه روش‌هاي موثر به خانواده براي مراقبت از كودك در زمينه‌هاي غذا خوردن، حمام كردن، تحرك در محيط منزل و غيره مي‌تواند براي به دست آوردن استقلال بيشتر در زندگي روزانه موثر باشد. نقش كاردرماني در اين حيطه، آموزش و مشاوره به مراقبين در زمينه وضعيت‌دهي و در رابطه با مداخلاتي است كه عملكرد كاري كودك را تسهيل و باعث كاهش فشارهاي جسماني و رواني بر مراقبين گردد. هدف از اين پژوهش، بررسي ميزان آگاهي مراقبين از شيوه‌هاي صحيح مراقبت و تعيين اثربخشي برنامه آموزشي بر آگاهي ايشان بود. مواد و روش‌ها: در مطالعه كارازمايي باليني حاضر، 60 مادر كودك فلج‌ مغزي 12-4 ساله مراجعه‌ كننده به مراكز توان‌بخشي شهر تهران در سال 91-1390، به روش در دسترس انتخاب شدند. نمونه‌ها به روش تصادفي به دو گروه مداخله و شاهد تقسيم گرديد. ميزان آگاهي مادران با استفاده از پرسش‌نامه ميزان آگاهي از مراقبت‌هاي ويژه از كودكان فلج مغزي و شدت فلج مغزي با سيستم طبقه‌بندي عملكرد حركتي درشت مورد بررسي قرار گرفت. اطلاعات جمع‌آوري شده با شاخص‌هاي مركزي و پراكندگي و با استفاده از آزمون آماري Independent t و واريانس يك طرفه تحليل گرديد. يافته‌ها: ميانگين سن مادران در گروه شاهد 8/32 سال و در گروه مداخله 3/35 سال بود. سنجش ميزان آگاهي بر اساس آزمون، نشان داد كه 2/85 درصد از مادران داراي آگاهي ضعيف و متوسط بودند. ميزان آگاهي خود- اظهاري (02/0 = P) و آگاهي بر اساس آزمون (01/0 > P) مادران كودكان فلج مغزي گروه مداخله، از شيوه‌هاي صحيح مراقبت پس از دريافت برنامه آموزشي، در مقايسه با گروه شاهد تغيير قابل ملاحظه‌اي نمود و افزايش نشان داد. نتيجه‎گيري: دانش مادران پيرامون مراقبت صحيح از كودك فلج مغزي كافي نبود و برنامه آموزشي ارايه شده بر ارتقاي دانش مادران تاثير مثبتي داشت. كليد واژه‌ها: كودك فلج مغزي، آموزش مراقبت‌هاي ويژه، دانش مادران نوع مقاله: پژوهشي

Abstract Introduction: Children with cerebral palsy experience various problems in their daily living activities which, in turn, make them dependent to their caregivers. Improving caregivers’ knowledge of such activities as eating, bathing, and mobility at home environment seems to be essential to provide better care for these children and to encourage their independence. Occupational therapy offers training and counseling services to caregivers regarding appropriate positioning of the affected child and warrants interventions that facilitate cerebral-palsied child’s development and reduce physical and psychological pressures on behalf of caregivers. The purpose of this study was to investigate caregivers’ knowledge about the care of children with cerebral palsy and to evaluate the effect of an educational intervention on that knowledge. Materials and Methods: In this clinical trial study, 60 mothers, who sought services for their children with cerebral palsy (aged 4 to 12 years) at the rehabilitation centers of Tehran, Iran during the year 2012, were selected through convenience sampling method. They were then randomly assigned to either intervention or control group. Special Care of Children with Cerebral palsy Questionnaire (SCCP) was used to assess mothers’ knowledge and the gross motor functions of their children were assessed via the Gross Motor Function Classification System (GMFCS). Descriptive statistics, one-way ANOVA and independent t test were used for statistical analyzing of the data. Results: The studied mothers’ respective mean age in control and intervention groups was 32.8 (SD = 4.9) and 35.3 (SD = 4.4) years. Results of SCCP showed that 85.2 % of participants had knowledge at low and moderate levels. Considering proper methods of care of children with cerebral palsy, there was a significant difference between self-reported knowledge (P = 0.002) and also between test-measured (P < 0.001) knowledge of intervention group compared to that of the controls after receiving training. Conclusion: According to the study results, maternal knowledge of proper care of children with cerebral palsy may be inadequate and implementing a training program can significantly improve that knowledge. Keywords: Cerebral palsy children, Handling training, Knowledge of mothers Type of article: Original article