تطابق نفت چشمه‌هاي نفتي و نفت مخزن آسماري در ميدان نفتي مسجد سليمان

Correlation between Oil Seeps and Asmari Oil from the Masjid-I-Sulaiman (MIS) Oilfield

هدف از اين تحقيق تعيين ارتباط ژنتيكي (تطابق) نفت چشمه هاي نفتي با نفت مخزن آسماري در ميدان نفتي مسجد سليمان با استفاده از كروماتوگرافي گازي و كروماتوگرافي گازي- طيف‌سنجي جرمي است. نتايج حاصل از تجزيه كروماتوگرافي گازي بيانگر آن است كه كروژن سنگ منشا احتمالي از نوع II و II/III است و مواد آلي توليد‌كننده هيدروكربن از محيط دريايي همراه با اندكي ورودي از خشكي توليد شده اند. نسبت هاي زيست‌نشانگرهاي مختلف از برش‌هاي اشباع، از جمله نمودار تغييرات استران C29/C27 (R) در برابر نسبت Pr/Ph، تغييرات مقادير استران هاي C27, C28, C29، تغييرات نسبت ترپان هاي سه حلقه اي C22/C21 در برابر C24/C23، تغييرات نسبت ترپان هاي سه حلقه اي C26/C25 در برابر مقادير C31R/C30 Hopane، تغييرات نسبت استران Dia/(Dia+Reg) C27 در برابر مقادير Pr/(Pr+Ph) بيانگر تشكيل نمونه هاي مورد مطالعه از سنگ منشا شيلي و محيط (كاهيده) احيايي است. تغييرات نسبت C32-hopane 22S/(22S+22R) در برابرC29-Sterane 20S/(20S+20R) و تغييرات نسبت همپارها (ايزومري) 20S/(S+R) در برابر ?BB/(?BB+???) براي استران C29، تغييرات C29-Sterane (BB/BB+??) در برابرC29 S/(S+R) و تغييرات C29 S/(S+R) در برابر Ts/(Ts+Tm) نشان مي دهد كه سنگ يا سنگ هاي مولد نفت خام، وارد پنجره نفتي شده اند. مقادير ETR، نسبت استران C28/C29 و شاخص اولينان بيانگر آن است كه نمونه هاي مورد مطالعه، سن همسان دارند و به سن كرتاسه پسين هستند. بنابراين، داشتن سنگ منشا محيط رسوبي، ميزان بلوغ و سن همسان، بيانگر تطابق نفت چشمه‌ها با نفت آسماري در ميدان نفتي مسجد سليمان است.

Abstract The aim of this study is to identify the genetic relationship (oil to oil correlation) between Asmari oils and oil seeps samples in Masjid-i-Sulaiman (MIS) oilfield by Gas Chromatography and Gas Chromatography-Mass Spectrometry. Gas Chromatography analysis results reveal that the kerogen of samples were type II and II/III, indicating marine organic matter with a little terrestrial input. C32-hopane 22S/(22S+22R) versus C29-Sterane 20S/(20S+20R), C29-sterane 20S/ (S+R) versus C29-sterane ?BB/(?BB+???), C29-sterane (BB/BB+??) versus C29 S/(S+R) and C29 S/(S+R) versus Ts/(Ts+Tm) show that Asmari oil and oil seeps are situated in oil window. Different ratios of saturate biomarkers including C29/C27 (R) versus Pr/Ph varied proportions of C27, C28, C29 steranes, ratio of C22/C21 versus C24/C23 Tricyclic Terpanes, C26/C25 versus C31R/C30 Hopane and C27 (Dia/Dia +Reg) Diasterane versus Pr/(Pr+Ph) indicate that studied samples were generated from shaly source rock in an anoxic environment. Extended Tricyclic Ratio (ETR), C28/C29 sterane ratios, and Oleanane Index show that oil seeps and Asmari oil have similar source and are assigned to Upper Cretaceous. Thus, close similarities in terms of maturity, common progenitor source rock with distinct depositional environment, support establishing a positive correlation between oil seeps and Asmari oil from the Masjid-I-Sulaiman Oilfield.