شيوع ديابت، هيپوتيروييدي و هيپوپاراتيروييدي در بيماران تالاسمي ماژور مراجعه‌كننده به بيمارستان شهيد دكتر محمد جواد باهنر كرج

Prevalence of diabetes, hypothyroidism and hypoparathyroidism in thalassemia patients in Shahid Bahonar Hospital, Karaj

چكيده سابقه و هدف بتا تالاسمي ماژور، شايع‌ترين كم خوني ارثي در ايران است. درمان اين بيماري، تزريق خون منظم ماهانه مي‌باشد كه خود سبب بروز عوارض اجتناب‌‌ناپذيري مي‌شود. در اين مطالعه سعي شده تا ميزان فراواني بيماري‌هاي غددي از جمله ديابت، هيپوتيروييدي و هيپوپاراتيروييدي در بيماران تالاسمي، به منظور تشخيص زودرس و انجام اقدامات درماني و پيشگيرانه تعيين گردد. مواد و روش‌ها طي يك مطالعه مقطعي ـ توصيفي، 206 بيمار تالاسمي ماژور مراجعه‌كننده به درمانگاه تالاسمي بيمارستان شهيد دكتر محمد جواد باهنر كرج از فروردين 1388، لغايت فروردين 1389 مورد مطالعه قرار گرفتند. آزمايش‌هاي لازم از جمله FBS ، T4 ، TSH ، Ca ، P ، PTH و فريتين از پرونده بيماران استخراج شد. نتايج توسط آزمون كاي‌دو و نرم‌افزار 18 SPSS تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها از مجموع 206 بيمار مورد مطالعه، 90 نفر(7/43%) مذكر و 116 نفر(3/56%) مونث بودند. متوسط سن بيماران 06/7 ± 64/19 سال بود. 23 نفر(37/12%) در جمعيت پره ديابت و 19 نفر(22/10%) مبتلا به ديابت قندي بودند. در 38 بيمار(65/20%) آزمايش‌هاي تيروييدي مختل بود(14 مذكر و 24 مونث). 35 نفر به هيپوتيروييدي تحت باليني و 3 بيمار به هيپوتيروييدي باليني مبتلا بودند. از 96 بيماري كه آزمايش‌هاي مربوط به پاراتيروييد را انجام داده بودند، فقط 1 مورد(1%) هيپوپاراتيروييدي تشخيص داده شدند. نتيجه گيري اختلالات غدد درون‌ريز در بيماران تالاسمي وابسته به تزريق خون شايع بوده و اقدام‌هاي پيشگيرانه مانند كنترل منظم آزمايش‌هاي غددي، قدم مهمي در پيشگيري و كنترل بيماري‌هاي غددي در اين بيماران مي‌باشد.

Abstract Background and Objectives Major thalassemia is the most common hereditary anemia in Iran. The treatment of the disease is regular blood transfusion which in turn can cause side effects. This study tries to determine the prevalence of diabetes, thyroid and parathyroid diseases in thalassemia patients for the purpose of early diagnosis and treatment. Materials and Methods This retrospective cross-sectional study was conducted on 206 thalassemia patients having been referred to Shahid Bahonar Hospital during April 2009 to April 2010. Test results for laboratory parameters of FBS, T4, TSH, Ca, P, PTH and Ferritin were extracted from patients’ medical records. Results Out of 206 patients, 90 (43.7%) were male and 116 (56.3%) female, with a mean ± SD age of 19.64±7.06 years. Out of the total number, 186 patients were tested for fast blood glucose; 23 patients (12.37%) were pre-diabetes and 19 (10.22%) had diabetes mellitus. Out of 184 patients tested for thyroid function, 38 patients (14 male, 24 female) (20.65%) had abnormal thyroid test results and 35 were suffering from subclinical hypothyroidism and 3 from clinical hypothyroidism. One (1%) out of 96 patients who were checked for PTH was diagnosed with hypoparathyroidism. Conclusions Endocrine disease is common in multi-transfused thalassemia patients, and preventive measures such as endocrine tests and other control measures are crucial.