بررسي و پيش‌بيني بي‌ثباتي صادرات بر رشد اقتصادي ايران با رويكرد شبكه عصبي GMDH

Instability of Export and Economic Growth in Iran: Estimation and Predication from the Perspective of GMDH Neural Network

اهميت و نقش صادرات در رشد و توسعه اقتصادي و تاثير آن بر بخش‌هاي اقتصادي مسيله بسيار مهم و گسترده‌اي است كه در حال حاضر مورد توجه بسياري از انديشمندان اقتصادي واقع شده و در ساير حوزه‌هاي علوم نيز گسترش قابل ملاحظه‌اي داشته است. در اين راستا كشورهاي در حال توسعه به دليل بهره‌مندي از مزيت‌هاي نسبي و فراواني نهاده‌ها و منابع اوليه توليد، از تخصص‌هاي اوليه اقتصادي برخوردار بوده و تخصص گرايي بين‌المللي در كالا براي اين كشورها منجر به وابستگي شديد اقتصاد آن كشور به درآمدهاي صادراتي آن كالا مي‌شود كه به دليل غير قابل پيش‌بيني بودن قيمت كالاهاي صادراتي نوسانات شديد آن منجر به نوسان و بي‌ثباتي درآمدهاي صادراتي شده كه خود داراي اثر منفي و گاهي مثبت بر كل اقتصاد خواهد بود و نتيجه آن در بي‌ثباتي درآمد ملي و رشد اقتصادي متبلور مي‌شود. به همين منظور در اين مطالعه رابطه بي ثباتي درآمد‌هاي حاصل از صادرات و رشد اقتصادي در ايران بررسي مي‌شود زيرا ، با شناخت و درك صحيح از ماهيت و علل بي‌ثباتي مي‌توان در جهت رفع و يا هدايت آن به بخش‌هايي كه اثرا‌ت جانبي كمتري به همراه دارد اقدام و از پيامدهاي آن بر كل اقتصاد جلو‌گيري و يا محدود نمود. لذا با بهره‌گيري از مدل رشد سنت لوييس اطلاعات سري زماني سالهاي 1389-1355 و با استفاده از روش خود رگرسيون با وقفه توزيعي گسترده (ARDL) ، ضمن بررسي اثرات حاصل از بي‌ثباتي صادرات بر رشد اقتصادي مدلي را براي پيش‌بيني بي‌ثباتي صادرات از طريق شبكه عصبي مصنوعي ارايه مي‌دهد. نتايج اين مطالعه مبين قدرت بالاي تشخيص پيش‌بيني بي‌ثباتي صادرات از طريق شبكه‌هاي عصبي مصنوعي و اثر كاهشي آن براي رشد اقتصادي بوده است.

The important role of export in economic growth and development and its impact on different economic sectors constitute a broad and significant issue upon which a large number of economists have been concentrating their minds, and has even branched out extensively into other scientific fields. In this regard, developing countries benefit from potential endowments due to relative advantages and huge amount of resources and have expertise in raw materials production and international specialization has led these countries to be dependent on raw materials export earnings. Likewise, considering that exportʹs commodity prices are unpredictable, their fluctuations lead to export earnings be violated. Consequently, the economy as a whole would negatively or positively be affected and these result in instability of economic growth. For this purpose, this study aims at investigation of relationship between export earningsʹ volatilities and economic growth. Therefore, using estimation of St. Louis growth model over period 1976-2010, and Auto-Regression Distributed Lags (ARDL), effects of export earningsʹ volatilities on economic growth was evaluated. The findings of this study indicate significant negative impact of export earningsʹ volatilities on economic growth.