رابطه خدا و انسان در ادبيات خداشناسي و عرفاني با تاكيد بر آثار مولوي

The Affinity Between God and Man in Teleological and Mystic Literature: The Case of Mowlavi

اين مقاله با بررسي جايگاه خدا، انسان و عشق به‌عنوان بنياديترين مفاهيم جهاننگري مولوي با اشاره اي به تاريخ قدسي نخستين تجربه ديدار خدا و انسان و پرسشگريهاي دوران تاريخي معاصر در اين باب آغاز مي شود و موضوعهايي چون ماهيت، آغازگري و ابتكار عمل، جايگاه شوق و محبت الهي و كاركرد و نقش شفقت و مهرورزي انساني در رابطه خدا و انسان به شيوه‌اي تحليلي دنبال ميگردد. جستجوي دو جانبه خدا و انسان براي نزديكي به يكديگر و آغازگري رابطه از سوي خداوند، تقدم اراده خداوند بر خواست آدمي، اشاره به محبت متقابل خدا و انسان و خاستگاه الهي عشق و همچنين نقش و كاركرد شفقت انساني جهت برقراري ارتباط با خداوند، اجابت دعا، بخشايش الهي و مصونيت از قهر الهي ازجمله نتايج حاصل از اين پژوهش است.

This article is essentially concerned with the central place of “God”, “Man”, and “Love” in Mowlavi’s worldview. The paper starts with the Divine History of the first encountering of Man with God in order to pose the questions mostly asked in our time; then it is followed by dealing with topics such as Nature, Initiation and Innovation, the significance of Desire, Devine Love, and the crucial role of Man’s Kindness in being connected to God. The mutual attempt of The Deity and Man for proximity which is initiated by God, the priority of God’s Will, the mutual love between God and Man and the Divine origin of this love, as well as the decisive role of Man’s Kindness for making affinities with His Creator, God’s response to His servant’s prayer, Absolution, and inviolability from Divine Wrath, are among the findings of this research.