بررسي تاثير افزايش پايه پولي با تاكيد بر فروش تكليفي ارز توسط بانك مركزي

The Effect of Increasing the Monetary Base: With Emphasis on Compulsory Sale of Foreign Currency by Iranian Central Bank

پايه پولي يكي از متغيرهايي است كه مي‌تواند بر نقدينگي و تورم اثرگذار باشد. با توجه به اينكه فروش تكليفي ارز (سقف و مبلغ فروش ارز) توسط بانك مركزي يكي از مواردي است كه مي‌تواند در شرايط مختلف، پايه پولي را تحت تاثير قرار دهد، اين مقاله به بررسي آثار افزايش پايه پولي با تاكيد بر فروش تكليفي ارز توسط بانك مركزي پرداخته است. روش اين مطالعه آمار توصيفي مي‌باشد. نتايج مطالعه حاضر بيانگر اين واقعيت است كه از سال 1379 به بعد دولت به‌جاي استقراض مستقيم از بانك مركزي منابع ارزي بودجه و كسري بودجه خود را از طريق برداشت ارز از خزانه و حساب ذخيره ارزي و فروش تكليفي به بانك مركزي و دريافت معادل ريالي آن، تامين كرده كه به‌دليل كشش پايين بازار، درصدي از ارز فروش نرفته در پرتفوي بانك مركزي رسوب نموده و سبب افزايش پايه پولي و رشد نقدينگي شده است كه تا حدودي در نرخ تورم سال‌هاي مورد بررسي موثر بوده است.

Monetary base is one of the variables that could affect liquidity and inflation. With regard to the compulsory sale of foreign currency (ceiling and the amount of foreign currency) by Iranian Central Bank is one of things that can affect the monetary base in different circumstances, the paper studies the effect of increasing the monetary base, with emphasis on compulsory sale of foreign currency by the Central Bank. The study is descriptive. Results of the study reflect the fact that from 2000 onwards, the government has provided budget deficit and foreign currency resources through the exchange of Treasury and Foreign Exchange Reserve Account, and receiving the equivalent value of the Rial instead of direct borrowing from the Central Bank that due to the market stagnation, a percent of foreign exchange hasnʹt been sold and deposited in the Central Bank portfolio and increased the monetary base and liquidity growth which has somewhat affected on the inflation rate in the years studied.