مقايسه اثر بخشي درمان شناختي- رفتاري با درمان فراشناختي بر علايم اختلال هراس اجتماعي

A Comparison of the Impact of Cognitive-Behavioral Therapy and Metacognitive Therapy on Social Phobia Disorder Symptoms

هدف از انجام پژوهش حاضر مقايسه اثر بخشي درمان شناختي- رفتاري و فراشناختي بر علايم بيماران مبتلا به اختلال هراس اجتماعي شهر همدان بود. در اين پژوهش آزمايشي از بين كليه‌ي بيماران مبتلا به هراس اجتماعي (طبق تشخيص روان پزشك و روانشناس باليني) مراجعه‌كننده به كلينيك‌هاي روانشناختي و مشاوره شهرستان همدان در سال 1390، 45 نفر آزمودني با روش نمونه‌گيري تصادفي ساده انتخاب، و به صورت تصادفي، 15 نفر در گروه آزمايش اول (درمان شناختي - رفتاري) و 15 نفر در گروه آزمايش دوم (درمان فراشناختي) و 15 نفر در ليست انتظار قرار گرفتند. گروه آزمايش اول 8 جلسه 5/1 ساعته تحت درمان شناختي-رفتاري طي مدت 2 ماه و گروه آزمايش دوم نيز 8 جلسه 5/1 ساعته تحت مداخله فراشناختي در طي مدت 2 ماه قرار گرفتند و گروه كنترل در اين مدت مداخله‌اي دريافت نكرد. ابزار گرد آوري داده‌ها نيز پرسشنامه سنجش علايم هراس اجتماعي(مشاوري، 1381) بود. نتايج آزمون تحليل واريانس يك طرفه نشان داد كه بين ميانگين نمرات سه گروه در مرحله پس آزمون در متغير وابسته هراس اجتماعي تفاوت معنادار وجود دارد. همچنين نتايج آزمون تعقيبي حاكي از كاهش علايم هراس اجتماعي گروه‌هاي آزمايش نسبت به گروه كنترل در پس آزمون بود، ولي بين نمرات گروه‌هاي آزمايش تفاوت معناداري ديده نشد.

The purpose of this study is to compare the impact of cognitive-behavioral therapy and metacognitive therapy on social phobia symptoms of Hamadan city patients. In this experimental design, among the patients with social phobia who referred to psychological and guidance clinics of Hamadan in 2011, 45 subjects were selected through simple random sampling method, and 15 subjects were randomly assigned in the first experimental group (cognitive-behavior therapy), 15 subjects in the second experimental group (meta-cognitive therapy) and 15 subjects in the control group. The first experimental group received eight sessions (two hours) of cognitive-behavior therapy intervention during two months, the second experimental group received eight sessions (two hours) of meta-cognitive therapy intervention during two months while the control group received no intervention. The data collection instrument was Moshaveriʹs Social Phobia Assessment Scale. The result of the one-way ANOVA analysis of data showed that there was a significant difference between the three groupʹs post-test and mean score of social phobia dependant variable (F=10.80, p < 00.1). Moreover, LSD post hoc test indicated the reduction of social phobia symptoms of experimental groups rather than the control group in post-test, but there was no significant differences between the experimental groupsʹ scores (p > 0.5).