مسووليت اخلاقي پزشك در برابر خواست بيمار در استفاده از فناوري هاي كمك باروري

Moral responsibility of the physician in response to the patient’s request for assisted reproductive technology

پيشرفت چشمگير فناوري‌هاي نوين زيستي در دهه‌هاي اخير ضرورت توجه به مسايل اخلاقي برخاسته از كاربست اين فناوري‌ها را بيش از پيش آشكار كرده است. اصول چهارگانه‌ي اخلاق زيستي در پاسخ به همين نياز تدوين شده‌اند و در اختيار دست‌اندركاران اين بخش قرار گرفته‌اند. با اين حال، اطلاق اين اصول بر موارد جزيي، چنان‌كه در ابتدا به‌نظر مي‌رسد، سهل و ساده نيست و نيازمند آگاهي كافي نسبت به اين اصول و نحوه‌ي اطلاق آن‌ها، توجه به شرايط و وضعيت خاص افراد درگير و تصميم‌گيري بر اساس بينش صحيح اخلاقي است و اين همه جز با مطالعه‌ي موقعيت‌هاي خاص اخلاقي و تمرين و ممارست در اين امر محقق نمي‌شود. در اين پژوهش مي‌كوشيم با فراهم آوردن چند موقعيت خاص اخلاقي در حوزه‌ي فناوري‌هاي كمك‌باروري، به‌عنوان يكي از فناوري‌هاي نوين زيستي كه امروز به‌طور گسترده به‌كار گرفته مي‌شود، و تحليل فلسفي اصول اخلاق زيستي، نحوه‌ي صحيح تصميم‌گيري اخلاقي پزشك در موارد پيچيده را به بحث بگذاريم.

Professionals who provide assisted reproductive technology (ART) services may be approached by patients who have no chance of success of treatment, or can even be harmed during the requested futile treatment. In such cases, what is the moral duty of those who provide treatment services, in particular the physicians? Does the mere request on the part of the patient free the doctor from his/her professional moral responsibilities? On the one hand, principles of individual autonomy and beneficence require the doctor to provide the patient with necessary treatments regardless of the results and consequences. On the other hand, the principle of non-maleficence requires the physician not to impose any harm on the patient. In addition, due to the limitation of resources, doctors are obliged to allocate them to those patients who have a better chance of recovery and use them in cases in which the probability of resource waste is low. However, does this sit well with the principle of justice, especially where the patient is willing to pay all the costs of his/her treatment? Whose interest does the doctor have to prioritize, the patient’s, that of the child resulting from ART, or the society’s? Given the above points, moral training of the team providing treatment services seems necessary so that they acquire the essential skills to make the right decisions in difficult situations such as those mentioned above.