بررسي و تحليل «ني‌نامه» سروده مولوي بر مبناي زبان‌شناسي نقش‌گراي سازگاني

Review and Analysis of "the Song of the Reed" by Rumi Based on Systemic Functional Linguistics

در اين مقاله به بررسي و تبيين ديدگاه هاليدي در قالب زبان‌شناسي نقش‌گراي سازگاني پرداخته شده و مفاهيمي نظير فرانقش‌هاي سه‌گانه انديشگاني، بينافردي و متني تبيين و فرايندهاي مادي، كلامي، رفتـاري، ذهنـي و رابطه‌اي تـوضيـح داده شـده اسـت. سپس به نقش هم‌انبازان فرايند، كنشگران، كنش‌پذيران و حامل و محمول پرداخته شده و در پايان، عناصر پيراموني فرايند و طرح واژگاني متن نيز از نگاه هاليدي توضيح داده شده است. بر مبناي اين ديدگاه، تحليلي از ني‌نامه سروده مولوي ارايه شده است. در ني‌نامه از21 فرايند رابطه‌اي، 13فرايند مادي،7 فرايند كلامي، 4 فرايند ذهني و3 فرايند رفتاري استفاده شده است. همچنين مولوي بيشتر از افعال ربطي سود جسته است. هم‌انبازان فرايند در ني‌نامه بيشتر شامل ني، شاعر، هر كس و يار است. در ميان هم‌انبازان، كنشگرهاي ني، شاعر و هر كس بسامد بيشتري دارد. عناصر پيراموني اين شعر شامل عناصر مكاني، زماني و چگونگي است. ميزان بهره‌گيري مولوي از دسته مثبت طرح واژگاني در ني‌نامه بيشتر از دسته منفي است.

In this paper we investigate Hallidayʹs analytical approach of Systemic Functional Linguistics and explain concepts such as Ideational Metafunction, Interpersonal Metafunction, Textual Metafunction and material, verbal, behavioral, mental and relational processes. We then discuss the role of the Participants of Process, Actors, Inactive Persons, Carriers and Predicates, as well as the Circumferential Elements of the Lexical Plans from the point of view of Halliday. Based on this model, an analysis of Rumiʹs "the Song of the Reed" is subsequently offered. In this introductory poem to his well known Masnavi, Rumi has used 21 Relational Processes, 13 Material Processes, 7 Verbal Processes, 4 Mental Processes and 3 Behavioral Processes. In addition, Molavi has mostly used linking verbs. Participants of Processes in "the Song of the Reed" mostly include the reed, the poet, anyone, and the companion. Among these participants, the reed, the poet and anyone have a higher frequency of appearance. Circumferential elements of this poem include location, time and quality elements. Rumi has most used positive lexical plans, rather than negative categories in "the Song of the Reed".