بررسي تاثير آموزش بر مبناي مدل اعتقاد بهداشتي بر رفتارهاي پيشگيري‌كننده از عفونت ادراري در زنان

Effect of an Educational Program Based on the Health Belief Model on Preventive Behaviors of Urinary Tract Infection among Women

چكيده زمينه و هدف: با توجه به نقش رفتارهاي بهداشتي در پيشگيري از بيماري‌ها و ماهيت آموزش مدل اعتقاد بهداشتي در تغيير رفتار، مطالعه حاضر با هدف بررسي تاثير آموزش بر مبناي مدل اعتقاد بهداشتي Health Belief Model (HBM) بر رفتارهاي بهداشتي پيشگيري كننده از عفونت ادراري در زنان انجام شد. روش بررسي: در اين مطالعه نيمه تجربي 170 نفر از زنان داراي سابقه ابتلا به عفونت ادراري مراجعه كننده به 4 بيمارستان شهر تهران با استفاده از روش نمونه‌گيري آسان انتخاب و در دو گروه آزمون و كنترل قرار گرفتند. تاثير آموزش با استفاده از پرسشنامه خود ساخته مشتمل بر مشخصات جمعيت شناختي و سوالات رفتارهاي بهداشتي مرتبط با عفونت ادراري در شش حيطه، قبل و 12 هفته بعد از مداخله سنجيده شد. روايي محتوا با استفاده از نظر اساتيد (81/0=r) و پايايي آن با محاسبه ضريب آلفاي كرونباخ (93/0??) تاييد شد. داد‌ه‌ها با استفاده از آمارهاي توصيفي و آزمون‌هاي من ويتني، كاي دو، و ويلكاكسون با سطح اطمينان 95 درصد تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: بعد از انجام مداخله، ميانگين نمره كل رفتارهاي بهداشتي و پنج حيطه آن در گروه آزمون نسبت به گروه كنترل اختلاف معني‌داري نشان داد (001/0P < ). اين اختلاف در زير گروه تبعيت از رژيم درماني معني‌دار نبود (07/0P=). در اين مقايسه قبل از مداخله در هيچكدام از رفتارها معني‌دار نبود (05/0 > P). نتيجه‌گيري: با توجه به تاثير مثبت مدل اعتقادي در تغيير رفتار زنان، مدل مذكور مي‌تواند يكي از راهكارهاي موثر در پيشگيري از عفونت اداري زنان در نظر گرفته شود.

Background and Objectives: According to the role of the health behaviors in preventing diseases, the present study was conducted to investigate the effect of an educational program based on the Health Belief Model on preventive behaviors of the urinary tract infection among women. Material and Methods: In this quasi-experimental study, 170 women with history of the urinary tract infection referred to four hospitals in Tehran were selected via convenience sampling method. The participants were allocated to the intervention and control groups. The intervention group received the educational program. Data were gathered using a self-structured questionnaire including demographic characteristics and items on the health behaviors related to the urinary tract infection at baseline and 12 weeks after the intervention. The validity and reliability of the questionnaire was evaluated using the expert panel opinions (r=0.81), and the Cronbachʹs alpha test (?=0.93.). Data were analyzed using the Man Whitney test, Chi-Squared test, and the Wilcox on test. The P < 0.05 was considered as the significance level. Results: There were no significant differences between the two groups at baseline regarding the health behavior scores. Comparison of the mean scores of the total health behaviors and five subgroups showed significant differences between the intervention and control groups after the intervention (P < 0.001). There was no significant difference in the score of the treatment regimen adherence (P=0.07). Conclusion: According to the positive effect of this program designed based on the Health Belief Model; this program can be used in order to prevent urinary tract infections among women.