آسيب‌شناسي جوّ سازماني نيروي انتظامي با استفاده از مدل شش‌بُعدي وايزبورد (نمونه‌پژوهي: معاونت طرح و برنامه و بودجه نيروي انتظامي)

Pathology of Organization Atmosphere of Iran Police Using Weisbord Six-Box Model (Sampling: Iran Police PPB Department

اندازه‌گيري جوّ سازماني براي شناخت عوامل درون سازماني و تعديل آن‌ها، براي مديران، از اهميتي ويژه برخوردار است. يكي از الگوهاي مناسبي كه براي آسيب‌شناسي جوّ سازماني مطرح شده است الگوي شش‌بُعدي وايزبورد است. در اين الگو، شش مولفه شامل هدف، ساختار، رهبري، ارتباطات، پاداش‌ها و سازوكارهاي مفيد تعريف شده است؛ به مولفه‌هاي موجود در اين الگو، مولفه نگرش مثبت به تغيير نيز اضافه مي شود تا الگو از جامعيتي بيشتر در شناسايي جوّ سازماني برخوردار شود. اين تحقيق از نوع توصيفي كاربردي است و بر آسيب‌شناسي چگونگي ادراكات معاونان طرح و برنامه و بودجه نيروي انتظامي درباره جوّ سازماني متمركز شده است. جامعه آماري آن نيز شامل همه معاونان طرح و برنامه و بودجه استان‌ها و رده-هاي حوزه مركزي نيروي انتظامي است. در مجموع 43 پرسش‌نامه تكميل‌شده جمع‌آوري و تحليل شده است. نتايج تحقيق حاكي از آن است كه در مجموع جوّ سازماني معاونت طرح و برنامه و بودجه نيروي انتظامي بيشتر از متوسط ارزيابي مي‌شود؛ بر اساس نتايج تحليل واريانس «فريدمن» مولفه‌هاي هدف، ساختار، رهبري و ارتباطات در مقايسه با مولفه‌هاي پاداش‌ها، سازوكار‌هاي مفيد و نگرش مثبت به تغيير از وضعيتي مطلوب‌تر برخوردار است. بر اساس نتايج ضريب همبستگي اسپيرمن، بين مولفه‌هاي رهبري- ارتباطات، ساختار- ارتباطات و ساختار- هدف همبستگي زياد و بين مولفه سازوكار‌هاي مفيد با ساختار و پاداش‌ها همبستگي كمي برقرار است. همچنين سازمان درباره معرفي اولويت‌هاي سازماني، طراحي ساختار واحدهاي كاري، حل تضادهاي حل نشده، منصفانه و متناسب بودن معيار پرداخت‌ها با كار صورت گرفته و وجود سازوكار‌هاي مفيد وضعيتي بهينه ندارد و نيازمند توجه و برنامه‌ريزي بيشتري است.

Measuring organization atmosphere is very important for managers to understand and to adjust organization internal factors. One of the suitable models suggested for pathology of organization atmosphere is Weisbord Six-Box Model. In this model, six constituents such as structure, leadership, communication, rewards and useful mechanisms are defined. Positive attitude to change is added to present model so that the model can be more comprehensive in identification of organization atmosphere. This is an applied and descriptive research and focuses on pathology of the perception of vicegerents of Iran police PPB about organization atmosphere. Statistical populations consisted of all vicegerents of provinces PPB and branches of Iran police central district. Totally 43 completed questionnaires were gathered and analyzed. The results of research indicated that in sum the organization atmosphere of Iran police PPB appraised more than normal. Based on the results of freedman variance analysis, constituents of target, leadership, communication in comparison with constituents of rewards, usefull mechanisms and positive attitude to change enjoy better condition. Based on the results of spearman correlation coefficients, between constituents of leadership-communication, structure-communication and structure –target there is much correlation and between constituents of useful mechanisms with structure and rewards there is less correlation. Also organization in introduction of organization priorities ,working units structures design ,resolving unsolved conflicts ,fairness and suitability of payments criteria in comparison to work done and availability of useful mechanisms are not in good condition and required attention and more planning.