تحليل كاركرد توافق عدم رقابت در روابط تجاري

An Analysis of the Function of the Non-Competition Agreement in Commercial Relations

حفاظت از منافع در تعاملات تجاري، دغدغه اشخاص و بنگاه ها بوده و آنها كوشيده اند از ابزارهاي گوناگوني كه در اختيار دارند براي اين منظور بهره گيرند. توافق يا شرط عدم رقابت از وسايل كارآمدي تلقي مي شود كه با توجه به كاركرد خاص آن در بازداري سايرين از انجام فعاليت هاي تجاري مشابه به خصوص در غياب مقررات قانوني صريح، مي تواند طيف متنوعي از منافع تجاري از جمله اسرار تجاري، شهرت تجاري، فهرست مشتريان، آموزش هاي ارايه شده به مستخدمين، مهارتهاي خاص و منحصر به فرد مستخدمين، و علايم و اسامي تجاري را در مناسبات تجاري مختلف تحت حمايت قرار دهد. اين مقاله در صدد آن است كه، ضمن اشاره اي اجمالي به مفهوم توافق عدم رقابت، با مطالعه موازين قانوني، آرا حقوق دانان و آخرين آرا قضايي در نظام هاي حقوقي مختلف، به تحليل ابعاد كاركردي آن در حمايت از منافع مشروع قانوني در تعاملات تجاري پرداخته و نشان دهد كه، به رغم ديدگاه رايج، با لحاظ قابليت هاي ويژه و مقاصد توافق عدم رقابت، نبايد گستره كاركرد آن را به منافع يا روابطي خاص محدود نمود.

The protection of legitimate interests in commercial relations has raised endless concerns for persons and undertakings and they have always tried to employ different available tools achieving mentioned goals. The Non-competition agreement or clause is considered an efficient instrument, with special attention in its function in preventing others from competitive activities, particularly in the absence of explicit statutes. It can protect diverse varieties of legal interests such as trade secrets and good will in various relations. This paper examines statutes, doctrines and the latest judicial judgments in different legal systems about functional aspects of the non-competition clause in commercial relations. It also shows that, in observing the potentials and goals of the non-competition agreement, its function, in despite of dominant approaches, should not be limited to supporting certain interests and relations.