بررسي كارايي فني واحدهاي صنعتي پرواربندي گوساله استان مركزي

An investigation of technical efficiency in the industrial fattening calves farms of Markazi province

اين تحقيق با هدف بررسي كارايي فني عوامل توليد با تاكيد بر مديريت ريسك در واحدهاي صنعتي پرواربندي گوساله در استان مركزي صورت گرفت. به اين منظور كارايي فني به روش حداقل مربعات تصحيح شده و همچنين معيار تيمر تعيين و رابطه متغيرهاي مورد مطالعه با استفاده از آزمون‌هاي آماري مورد آزمون قرار گرفت. ضمن اين كه، براي اندازه‌گيري ريسك از معيار ضريب تغييرات استفاده شد. داده‌هاي مورد نياز اين تحقيق از طريق تكميل پرسشنامه با مصاحبه حضوري از تعداد 102 واحد پرواربندي در سه طبقه ظرفيتي شامل كوچك، متوسط و بزرگ از 7 شهرستان استان مركزي كه به روش نمونه گيري طبقه بندي شده انتساب متناسب در سال 1391 انتخاب شده بودند، جمع‌آوري گرديد. نتايج تحقيق نشان داد كه ميانگين كارايي فنّي كل واحدهاي مورد مطالعه برابر 2/49 درصد بود كه بيانگر آن است كه واحدها از كارايي فني متوسطي برخوردار بوده و آن گونه كه لازم است از نهاده‌هاي توليد به صورت بهينه استفاده نكرده‌اند. در بين شهرستان‌هاي استان، شهرستان‌هاي خمين، كميجان و زرند به ترتيب داراي بيشترين ميزان ميانگين كارايي فنّي بودند. ضمن اين كه، اختلاف 55 درصدي بين واحدهاي توليد با بيشترين و كمترين كارايي فنّي وجود داشت. برآورد تابع توليد نشان داد كه بيشترين كشش توليد به ترتيب مربوط به نهاده‌‌هاي نيروي كار ، خوراك مصرفي و ظرفيت فعال بود. نتايج همچنين بيانگر آن بود كه رابطه معني‌دار بين ظرفيت فعّال واحدهاي پرواربندي و ميزان كارايي فنّي (05/0 < p) وجود ندارد. از سوي ديگر، بررسي ضريب تغييرات قيمت و وزن زنده در انتهاي پروار نشانگر بالاتر بودن ريسك قيمتي در مقايسه با ريسك توليد بود. ضمن اين كه، رابطه معني‌داري بين بيمه دام و كارايي فنّي و نيز درآمد خالص به ازا يك راس گوساله پرواري وجود نداشت كه نشان مي‌دهد كه بيمه دام از كارآمدي لازم در مديريت ريسك برخوردار نيست.

This study aims to investigate the technical efficiency of production factors in the industrial fattening calves’ farms in Markazi province with emphasis on risk management. For this purpose, technical efficiency was determined using Corrected Ordinary Least Squares (COLS) method and Timmer measure, and also relationship of studied variables were examined by statistical tests. Meanwhile, coefficient of variation measure was applied for risk measurement. The necessary data was completed through completion of questionnaire with direct interview from 102 farms in three capacity groups included small, medium and large from 7 townships of Markazi province, which were selected by appropriate stratified sampling method in the year 2012. The results showed that the mean technical efficiency for all studied farms was equal to 49/2 percent, which indicates that the farms have a moderate technical efficiency and they don’t optimally utilize production inputs. Khomein, Komijan and Zarand townships had the highest mean technical efficiency between all townships of the province, respectively. Meanwhile, there was 55 percent difference in technical efficiency between the highest and lowest technically efficient farms. The estimation of production function revealed that the highest production elasticity was belonged to labour, feed and active capacity inputs, respectively. The results also indicated that there was not significant relationship between active capacity of farms and technical efficiency (p > 0.05). On the other hand, the study of coefficient of variation in price and live weight in the end of fattening indicated that the price risk was more as compared to production risk. Meanwhile, there was no significant relationship between livestock insurance and net income per head of fattening calves with technical efficiency, which are shown that the livestock insurance is not necessarily effective for risk management.