بررسي عوارض جانبي و تغييرات ايجاد شده در برخي از پارامترهاي هماتولوژيك و بيوشيميايي خون به دنبال تزريق عضلاني دوزهاي بالاي تايلوزين به سگ

Study of side effects and some hematological and biochemical parameters changes following the intramuscular injection of high dosages of tylosin in dogs

دوازده قلاده‌ سگ بالغ از هر دو جنس (6 نر و 6 ماده) و از نژاد بومي و دو رگ ايراني با متوسط سن 2 سال و ميانگين وزن 6/2?19 كيلوگرم براي اين تحقيق انتخاب شدند. پس از انجام معاينات باليني و اطمينان از سلامتي، سگ‏ها به صورت تصادفي به 4 گروه و در هر گروه 3 سگ (3=n) تقسيم و در 12 قفس جداگانه به مدت دو هفته در شرايط يكسان (نور، تهويه و هوا) نگهداري و با جيره يكسان (سر و پاي مرغ) تغذيه شدند. در طول اين مدت تمام سگ‌ها با داروهاي ضد انگل داخلي و پوستي مناسب انگل‌زدايي گرديدند. پس از اطمينان از عدم وجود آلودگي انگلي از طريق آزمايش مدفوع و قبل از تزريق تايلوزين، نمونه‌هاي خون از وريد سفاليك جهت انجام تست‌هاي آزمايشگاهي مورد نظر جمع‏آوري شد. به سگ‌هاي گروه 1، 2 و 3 به ترتيب تايلوزين با دوزهاي 25، 75 و 125 ميلي‏گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن به صورت روزانه به مدت 7 روز در عضلات ناحيه پا و به سگ‌هاي گروه 4 (شاهد)، هم حجم دارو، سرم فيزيولوژي در عضلات پا تزريق شد. پس از تزريق تايلوزين در روزهاي 3، 7، 14، 21 و 28 از سگ‌ها خونگيري به عمل آمد. در نمونه‌ها، پارامترهاي هماتولوژيك (RBC، WBC، Hb، MCH، PCV، MCV و MCHC) و بيوشيميايي سرم (ALT، AST، CPK، BUN، Creatinine، BUN/Creatinine و Glucose) به روش‌هاي معمول آزمايشگاهي اندازه‏گيري شدند. در طول مدت پژوهش سگ‌ها از نظر علايم باليني ايجاد شده، مورد مشاهده و معاينه قرار گرفتند و كليه تغييرات باليني، فيزيكي و رفتاري آنها ثبت گرديد. نتايج حاصله با آناليز واريانس يك طرفه و آزمون دانكن مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفت. بررسي نتايج پارامترهاي هماتولوژيك و بيوشيميايي سرم خون افزايش معني دار ميزان آنزيم‌هاي ALT، AST و CPK و كاهش معني‏دار شمارش RBC، مقدار Hb و PCV را نشان داد (05/0P < ). بر پايه اين پژوهش چنين نتيجه مي‌شود كه تايلوزين در دوزهاي بالا داراي اثرات هپاتوتوكسيك و مايوتوكسيك بوده و مي‌تواند باعث آسيب كبد و صدمه عضلات شود. افزون بر آن تايلوزين مي‌تواند سبب ايجاد كم خوني از طريق تخريب سلولهاي پايه‌اي مغز استخوان گردد.

Twelve healthy native dogs (six male and six female) aged about 2 years with average body weight of 19?2.6 kg were divided randomly into four equal groups (n=3). After clinical examination dogs were kept in 12 separated cages under similar conditions of temperature, light, ventilation and identical rations of chicken by products for two weeks. The dogs were treated for parasite elemination during the study. Blood samples were collected from cephalic vein for laboratory examinations before injection of tylosin. In the control group the equal amounts of tylosin in saline solution was injected. The dosages of 25, 75 and 125 mg/kg/day of tylosin were injected for 7 days in the hind limb muscles of each dog in the first, second and third groups, respectively. Blood samples were collected at different time intervals (3, 7, 14, 21 and 28 days) after injection of tylosin and examined for PCV, MCV, MCHC, MCH, WBC, RBC, ALT, AST, CPK, BUN, creatinine, BUN/creatinine and glucose. Data was analyzed statistically by one way ANOVA and Duncan test. Statistical analysis of data indicated significant increase (P < 0.05) in ALT, AST and CPK. This increase probably is due to degeneration al changes, hepatocellular destruction, inflammation and muscle damage. Significant decrease in RBC counts, Hb and PCV were observed which could be related to stem cell destruction by high doses of tylosin. It was concluded tylosin had hepatotoxic and myotoxic effects in high doses and causeed liver and muscle damage. In addition to these effects, tylosin can cause anemia due to stem cell destruction.