ميزان توجه به دينورزي و مولفه‌هاي بين فردي آن دركتاب‌هاي درسي دوره ابتدايي

The level of focus on religiousness and its interpersonal components in elementary school text books’ contents

در دهه‌هاي اخير، شاهد توجه روز افزون محققان و صاحب نظران حوزه‌هاي روان‌شناسي و علوم تربيتي به دينداري و آموزه‌هاي برگرفته از آن هستيم. بر اين اساس، هدف از پژوهش حاضر بررسي ميزان توجه كتاب‌هاي درسي دوره ابتدايي به دينورزي و مهارت‌هاي ديني بين فردي با استفاده از روش تحليل محتوايي است. با استفاده از نمونه‌گيري تمام شمار،‌ كليه كتاب‌هاي درسي دوره ابتدايي كه شامل 35 جلد و 8 عنوان بوده و درسال 1389 تاليف شده‌ است، انتخاب و مورد بررسي قرار گرفت. ابزار جمع‌آوري داده‌ها عبارت بود از سيستم مقوله بندي و رمزگذاري متغيرها وخرده متغيرها كه مي‌توان از آن به عنوان فهرست وارسي يادكرد. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از روش‌هاي آماري توصيفي و مجذور خطي يا x2، استفاده شد. يافته‌ها نشان داد كه بين كتاب‌هاي درسي مختلف و همچنين پايه‌هاي مختلف تحصيلي از نظر ميزان تاكيد برمتغيرهاي دينورزي، ‌تعاون، صله رحم، ‌سپاسگزاري و گذشت تفاوت معناداري وجود دارد؛ به طوري كه بيشترين ميزان تاكيد دركتاب‌هاي درسي مربوط به متغير دين ورزي و كمترين ميزان تاكيد مربوط به متغير صله رحم بوده است. با توجه به يافته‌هاي فوق مي‌توان نتيجه گرفت كه تاكيد كتاب‌هاي درسي دوره ابتدايي در وهله اول بر پرورش روحيه دينداري آشنايي دانش‌آموزان با اصول و فروع دين بوده و پرورش مهارت‌هاي بين فردي ديني از اولويت دوم و كمتري برخوردار است.

In the recent decades, the researchers and scholars in the field of psychology and educational sciences have shown more interest in religiousness and the teachings thereof. The level of focus on religiousness in the elementary school text books’ contents with respect to interpersonal religious skills was evaluated through content analysis. Using overall sampling, all the elementary school text books, consisting of 35 volumes in eight topics were selected and evaluated. The data collection instrument was a categorizing system and coding of variables and subordinate variables in the form of an inspecting list, which was developed for this study. The results revealed that the difference in terms of the level of focus on religiousness, cooperation, amity with kindred generosity and forgiveness variable parameters in the text books of different grades were numerically significant. For the data analysis, descriptive statistics and linear quadratic or x2 were used. The most focused variable parameter in the elementary school books’ contents was religiousness and the least focused was amity with kindred. Based on the findings, it was concluded that the emphasis on introducing the religious principles and the derivatives thereof in an attempt to promote intra-personal religious attitudes and spiritual growth in students is prioritized as primary and developing the inter-personal religious skills as the secondary.