بررسي تاثير آموزش مبتني بر مدل پرسيد پروسيد در ارتقاي رفتارهاي پيشگيري كننده از مصرف پان در نوجوانان حومه شهر زاهدان

The effect of education based on PRECEDE PROCEED model unto promoting preventive behavior for used Pan in Adolescents in the suburb Zahedan

چكيده مقدمه: پان عمدتاً توسط نوجوانان استفاده مي شود. زيرا آنها يك تصور غلط از پان دارند كه تميز، طبيعي و سالم است. در حالي كه پان ايمن تر از ساير تنباكو ها نيست و مشكلات زيادي را با خود به همراه دارد. لذا مطالعه حاضر با هدف ارتقاي رفتارهاي پيشگيري كننده از مصرف پان در بين نوجوانان حومه شهر زاهدان انجام شد. روش پژوهش: در اين مطالعه نيمه تجربي تعداد 200 نفر از دانش آموزان پسر سال اول دبيرستان ساكن در حاشيه شهر زاهدان با روش نمونه گيري تصادفي چند مرحله اي مورد بررسي قرار گرفتند. پس از انجام پيش آزمون با پرسشنامه اي روا و پايا شده در دو گروه مداخله و كنترل، مداخله آموزشي بر اساس مدل پرسيد پروسيد در گروه مداخله انجام شد. بعد از صرف زمان انتظار يك ماهه در هر دو گروه، پس آزمون انجام شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون هاي آماري تي مستقل و زوجي، كاي اسكوير و رگرسيون چندگانه مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: يافته ها نشان داد كه پس از مداخله آموزشي در گروه مداخله نسبت به گروه شاهد، ميانگين نمرات به كار رفته در مدل افزايش معناداري داشت، علاوه بر اين عوامل خودكارآمدي، آگاهي و نگرش پيش بيني كننده رفتار بودند. نتيجه گيري: نتايج مطالعه نشان دهنده كارآيي مداخله آموزشي بر اساس الگوي پرسيد از ارتقا رفتارهاي پيشگيري كننده از مصرف پان در جامعه مورد مطالعه مي باشد، بنابراين استفاده از اين مدل در برنامه هاي آموزش بهداشت توصيه مي گردد.

Abstract: Introduction: Pan are used mostly by adolescent because, they have a false image about pan as clean, natural and safe. But it is not safer than other tobacco, and it has own additional problems. Therefore, the present study aimed to examine the effect of education based on PRECEDE PROCEED model unto promoting preventive behavior for used Pan in Adolescents in the suburb Zahedan Methods: This quasi-experimental study was conducted on 200 randomly selected junior high school students in the suburb of Zahedan. Information were collected using a validated questioner before and one month after intervention. Statistical tests including T- test, chi-square and multiple regression used to analyses data. Results: Results showed that the education based on precede proceed model significal increased mean scores of model structures in intervention compared to control group. Additionally self-efficacy, knowledge and attitudes were shown as predictive factors of behavior. Conclusion: In conclusion education intervention based on PRECEDE PROCEED model promoting preventive behaviors in the study population. Therefore, this educational model might be of interest to be used in national educational program.