بررسي آثار زيست‌محيطي بهره‌برداري كارخانه‌هاي كوره‌هاي آجرپزي منطقه قهاب شهرستان اصفهان

Environmental Effects of Brick Kilns Factories,Ghohab Area of Esfahan, Iran

فعاليت‌‌هاي توسعه خطرهايي را بر محيط‌زيست تحميل مي‌‌كنند كه ابعاد اين خطرهاي احتمالي با توجه به ماهيت پروژه و حساسيت‌هاي محيط‌زيست متفاوت است. كارخانه‌هاي كوره‌‌هاي آجرپزي از پتانسيل تاثير بالايي برخوردارند. از اين رو با ارزيابي محيط‌زيست و ارايه برنامه مديريت مناسب مي‌توان پتانسيل تاثيرات منفي ناشي از آن‌ها را تا حد امكان كاهش داد و سبب بهبود وضعيت محيط تحت تاثير شد. هدف اصلي تحقيق حاضر بررسي آثار زيست‌محيطي كارخانه‌هاي كوره‌‌هاي آجرپزي شهرستان اصفهان (منطقه محمد‌آباد قهاب) است. در بيان فرضيات، مهم‌ترين آثار محيط‌زيست كارخانه‌هاي كوره‌هاي آجرپزي، ذرات معلق است و برداشت منابع براي كوره‌هاي آجرپزي باعث فرسايش خاك منطقه مي‌شود. ابتدا در زمستان 90 اطلاعات جامعي از 10 كارخانه كوره‌هاي آجرپزي منطقه محمد‌آباد قهاب اصفهان در خصوص نمونه‌برداري هواي دودكش‌‌ها و سنجش صوت صورت گرفت و تطبيق آن‌ها با استانداردهاي محيط‌زيست با استفاده از نرم‌افزار SPSS20 بود. همچنين براي شناسايي آثار شاخص محيط‌زيست از روش‌هاي چك ليست سنجشي همترازي و براي وزن‌دهي به آثار در چك ليست از روش AHP استفاده شد. از روش TOPSIS نيز براي رتبه‌بندي گزينه‌هاي مورد بررسي استفاده شده است. با توجه به نتايج به‌دست‌آمده، بيشترين آثار منفي كارخانه‌هاي كوره‌هاي آجرپزي ذرات معلق با وزن 667/0 نسبت به معيار آلودگي هوا و تخريب خاك با وزن 140/0 و رانش خاك با وزن 123/0 و بهداشت با وزن 133/0 و آثار مثبت كوره‌هاي آجرپزي، اشتغال با وزن 101/0 است و گزينه اجرا با پايش و اصلاحات وزن بيشتري را با مقدار 772/2 داراست. كارخانه‌هاي كوره‌هاي آجرپزي ملزم به رعايت ضوابط محيط‌زيست‌اند و گزينه اجرا با پايش و اصلاحات وزن بيشتري را به خود اختصاص مي‌دهند. به منظور بررسي راندمان اقدامات اصلاحي پيشنهادي و ارزيابي آثار غيرقابل پيش‌بيني پروژه نياز به برقراري سيستم مديريت محيط‌زيست است.

The development activities would impose some risks to environment. These probable risks are different with respect to the nature of the project and vulnerabilities of the environment. The brick kilns factories have considerable potential effects on the environment. So, by assessing the environment and presenting a suitable management these negative potential effects can be decreased to a minimum to improve the affected area. The main goal of the present research is to check the environmental effects of the brick kilns factories of Isfahan (Mohammad Abad Ghohab zone). According to assumptions, the most important environmental effect of brick kilns is the suspending particles, and using the soil for brick factories would cause the erosion of soil in the areas. First, extensive data from 10 brick kilns located on Mohammed Abad Ghohab, in Isfahan, are collected and a sample of the air chimney for testing the (sound) Audio of the area was performed. Then, they are compared with environmental standards by using SPSS software and also using the techniques of testing checklist and counter balance to recognize the index of environmental effects. Analytical Hierarchy Method (AHP) has been used for giving value to the effects used in checklist, TOPSIS technique for grading the choices which had been used in the test. By noticing the consequences of the research, it was specified that the most negative disadvantages of these factories were suspending particles, destroying the soil and erosion of soil. The only advantage of these factories was employment. By paying attention to the obtained results, the most negative effects of brick factories are the suspending particles with the weight of 0.667 with regard to air pollution criterion. Degradation of soil gets the weight of 0.140 and the drift or thrust of the soil the weight of 0.123 and the hygiene is with weight of 0.133. The positive advantage of the burning kilns factories is employment with a weight of 0.101. The burning brick kilns factories are to be observed in terms of environmental regulations. The choice of execution with protection and modification allocates more weight to itself compared with an ideal solution. For the purpose of assessing the suggestive productivity of the modified actions and evaluating the unforeseen effects of the project, we need to establish environmental management system.