كلاهبرداري و خيانت در امانت از طريق موسسه هاي خيريه؛ رويكرد تطبيقي

Fraud and malversation through charitable institutions: a comparative approach

موسسه هاي خيريه در كنار تمام كاركردهاي مثبت و مفيد خود ممكن است به فرصت هايي براي انجام فعاليت هاي غيرقانوني و مجرمانه تبديل شوند. كمك هاي مردمي معمولاً با هدف هاي نيكوكارانه و انسان دوستانه مانند كمك به افراد بي سرپرست و محروم و يا درمان بيماري در اختيار اين موسسه ها قرار مي گيرد. كلاهبرداري و خيانت در امانت زماني اتفاق مي افتد كه اين منابع مالي با توسل به روش هاي فريبكارانه به دست آمده و يا براي مقاصد اعلام شده و مورد نظر اعانه دهنده، مصرف نشود و يا اتلاف شود. اعتماد بيش از اندازه مردم به موسسه هاي خيريه، خلاها و نارسايي هاي قانوني، فقدان سازوكارهاي نظارت و كنترل موثر، عدم شفافيت در فعاليت هاي مالي و نيز پاسخگو نبودن نهادهاي خيريه را مي توان از جمله عوامل بسترساز فعاليت هاي انتفاعي و مجرمانه اين موسسه ها دانست. بر اين اساس، بسياري از نظام هاي كيفري با انجام پژوهش تجربي و شناخت عميق نسبت به پيچيدگي هاي اين نوع فعاليت هاي غيرقانوني و بسترهاي اقتصادي- اجتماعي ظهور آن از طريق اتخاذ تدابير مختلف مانند تصويب قوانين ناظر بر امور خيريه، تاسيس نهادهاي بازرسي و نظارتي، و آموزش افراد جامعه و مقام هاي دولتي مانند پليس در صدد كنترل فعاليت هاي غيرقانوني و مجرمانه اين موسسه ها برآمده اند. اين مقاله بر آن است تا ضمن تشريح چهارچوب مفهومي و وضعيت كنوني جرم هاي ارتكابي از رهگذر موسسه هاي خيريه، با استفاده از روش نمونه پژوهي، رويكرد حقوق كيفري ايران و نظام تطبيقي نسبت به جرم كلاهبرداري و خيانت در امانت را مورد تجزيه و تحليل قرار دهد. آشنايي با تجربه هاي قانوني و قضايي ديگر نظام هاي كيفري در برابر جرايم موسسه هاي خيريه بي ترديد افق هاي جديدي را پيش روي نظام مداخله هاي كيفري و فراكيفري در ايران قرار خواهد داد.

Charitable institutions with all their useful and positive functions may become opportunities for illegal and criminal activities. Usually with charitable and humanitarian purposes such as: helping to orphans and disadvantaged individuals or treatment, charity placed in these institutions.Fraud and malversation occurs when these financial resources obtained by resorting to deceptive practices or not consume for the purposes stated and desired by the donor or be squandered.Excessive confidence of people to the charitable institutions, legal gaps and shortcomings, lack of effective control mechanisms, lack of transparency in financial activities and lack of accountability for charitable institutions are factors affecting profit and criminal activities of these institutions. Accordingly, many criminal systems with empirical research and by deep understanding the complexities of this type of illegal activities and economic-social contexts of Its emergence through various measures, such as approval charity law, institutions of inspection and regulatory, and education of community and official such as police, are sought to control illegal and criminal activities of this institution. The purpose of this paper is description of the conceptual framework and current status of crimes committed through charitable institution so that using research sample approach it can analyzed Iranian criminal law and adaptive system toward criminal fraud and malversation. No doubt, familiarity with legal and judicial experience of other criminal systems against the charitable institutions crimes will open new horizons on the criminal case and ultra-criminal in Iran.