روش شناسي سيد مرتضي در علم كلام

Methodology of Sayyid Murtada in theology

سيد مرتضي به تاسّي از استاد عقل گراي خود شيخ مفيد، و به عنوان عالمي تربيت يافته در مدرسه بغداد، براي عقل جايگاه ويژه اي در مباحث كلامي قايل بود و به صورت گسترده از استدلالهاي عقلي بهره مي برد. گرچه از ادله سمعي نيز غافل نبوده و در جاي خود از اين طريق معرفت زا نيز استفاده مي نمود. همين رويكرد و روش، باعث پديد آمدن آثار متعدد كلامي سيد، با رنگ و بوي عقل و در عين حال برخوردار از ميراث منقول شد؛ آثاري كه به حق توانست در تثبيت مذهب تشيع و برطرف نمودن ايرادات و شبهات مخالفان آن، نقش به سزايي ايفا نمايد. گرچه سيد مرتضي در اساس روش كلامي خود ادامه دهنده راهي است كه شيخ مفيد در مواجهه با مكتب نص‎گرايي و عقل‎گرايي افراطي تاسيس نمود، ولي در بعضي از امور نيز ميان آن دو اختلاف نظر وجود دارد. واژه هاي كليدي: سيد مرتضي، شيخ مفيد، روش‏شناسي، روش كلامي، عقل‏گرايي.

Following his intellectualist teacher - Sheykh Mufid- and as a scholar who was educated in the school of Baghdad, Sayyid Murtada regarded a special status for intellect in theological discussion and took benefit from rational reasons extensively in his argumentations. Nevertheless, he did not neglect the textual proofs and used this cognitive method in its due place. This approach and method caused sayyid’s several theological works to be appeared which beside their rational smell and color possessed the textual heritage too; the works that rightly could play an effective role in fixing Shi’a School and removing the objections and doubts of the opponents. Although Sayyid Murtada fallows the way established by Shaykh Mufid in confronting extreme traditionalism and intellectualism, but there some differences in opinion between these two thinkers in some issues. Key words: Sayyid Murtada, Shaykh Mufid, methodology, theological method, intellectualism.