اثربخشي آموزش مهارت‌هاي ارتباطي بر ميزان پرخاشگري دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه

The effectiveness of communication skills training in reducing aggression among female high school students

از آنجايي كه پرخاشگري و رفتار پرخاشگرانه آثار نامطلوبي بر حالت دروني افراد و به پيرو آن بر روابط بين‌فردي مي‌گذارد، از طرفي توانايي در برقراركردن ارتباط موثر با ديگران، باعث رشد مطلوب و شكوفايي شخصيت مي‌شود، از اين رو در پژوهش حاضر اثربخشي مهارت‌هاي ارتباطي بركاهش پرخاشگري دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه بررسي شد. جامعه آماري كليه دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه درسال تحصيلي90-89 و نمونه تحقيق60 نفر بود كه به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي تك مرحله‌اي و تصادفي ساده انتخاب و در دو گروه آزمايشي و گواه گمارده شدند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه پرخاشگري اهواز (A.A.I) بود. طرح پژوهش از نوع نيمه تجربي با پيش‌آزمون و پس‌‌آزمون و پيگيري با گروه گواه بود، كه پس از انتخاب تصادفي گروه‌هاي آزمايشي و گواه، مداخله آزمايشي (مهارت‌هاي ارتباطي) بر روي گروه آزمايش به مدت 12جلسه 60 دقيقه‌اي و يك بار در هفته اجرا گرديد. پس از اتمام برنامه آموزشي از هر دو گروه پس‌آزمون، و آزمون پيگيري يك ماه پس از اجراي پس‌آزمون از هر دو گروه گرفته شد. به منظور تجزيه و انجام داده‌ها از تحليل واريانس چند متغيري و كواريانس (مانكوا) استفاده شد. نتايج نشان داد كه آموزش مهارت‌هاي ارتباطي بر كاهش پرخاشگري دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه در پس‌آزمون و پيگيري موثر بوده است. نتايج درباره زير مقياس‌هاي پرخاشگري نشان داد كه آموزش مهارت‌هاي ارتباطي در ابعاد خشم و عصبيت، تهاجم و توهين و لجاجت و كينه‌توزي نيز موثر بوده است.

In the present research, the effectiveness of communicative skills training in reducing aggression among high school female students was studied. Therefore 60 female students were randomly selected and assigned to two experimental and control groups. The instrument used was Ahvaz Aggression Inventory (AAI). The research design was semi-empirical with pre, post, and follow-up tests. The experimental group received 12 weekly 60 minute sessions of communication skills training. The follow-up test was carried out one month after training. The results of multivariate analysis of covariance showed that training of communicative skills significantly reduced aggression in the training group as compared to the control group both in the post-test and the follow-up (P < 0/01).