خشونت خانگي در دوران بارداري و عوامل مرتبط با آن در ايران، بر اساس مدل سازمان جهاني بهداشت

Domestic violence and its associated factors in Iran: according to World Health Organization model

سابقه و هدف: خشونت خانگي، مشكلي جهاني بوده كه در دوران بارداري منجر به پيامدهاي نامطلوب مادري و نوزادي بسياري مي‌شود. از ميان عوامل مرتبط با خشونت خانگي، تعيين‌كنندههاي اجتماعي سلامت، از بحث برانگيزترين موضوعات حيطه‌ي سياست گذاري‌هاي سلامت مي‌باشند. لذا اين پژوهش به منظور بررسي مقالات انجام شده در ارتباط با شيوع و عوامل مرتبط با خشونت خانگي در دوران بارداري در ايران، بر اساس چهارچوب مفهومي كميسيون تعييين‌كننده‌هاي اجتماعي موثر بر سلامت سازمان جهاني بهداشت، انجام شده است. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه‌ي مروري، كليه‌ي مقالات منتشر شده‌ي ايراني با طراحي توصيفي و تحليلي و كلمات كليدي خشونت، همسرآزاري، سو رفتار، حاملگي، بارداري و violence، abuse، pregnancy و Iran در قسمت عنوان، چكيده و كليدواژه كه در فاصله‌ي سال‌هاي 2000 تا 2013 در 4 پايگاه اطلاعاتي از جمله پايگاه اطلاعات علمي جهاد دانشگاهي، بانك اطلاعات مقالات علوم پزشكي ايران، بانك اطلاعات نشريات كشور و PubMed چاپ شده بودند، مورد بررسي قرار گرفتند. يافته‌ها: در نهايت، 38 مقاله شامل 5 مقاله انگليسي و 33 مقاله فارسي، بر اساس معيارهاي ورود به مطالعه، براي بررسي نهايي انتخاب شدند. شيوع كلي خشونت خانگي در دوران بارداري بين 3/19 درصد تا 5/94 درصد گزارش شده بود. از بين عوامل مرتبط با خشونت خانگي در دوران بارداري، وضعيت اقتصادي نامطلوب، ناخواسته بودن بارداري، ازدواج بدون رضايت، سابقه‌ي افسردگي، اعتياد زن و همسر و ناكافي بودن مراقبت‌هاي دوران بارداري، ارتباط مستقيم، و تحصيلات زن و همسر، اشتغال زن و همسر، رضايت از زندگي مشترك و حمايت اجتماعي، ارتباط معكوس داشتند. نتيجه‌گيري: شيوع بالاي خشونت خانگي در دوران بارداري مساله‌اي مهم و قابل بررسي و توجه مي‌باشد كه مي‌توان با شناسايي عوامل خطر آن در دوران بارداري، از شيوع آن كاست. از آنجا كه عوامل اجتماعي بسياري، اين پديده را تحت تاثير قرار مي‌دهند، نياز به انجام مطالعات وسيع‌تر براي شناسايي مكانيسم‌هاي وقوع خشونت خانگي ضروري است.

Background and Aim: Domestic violence is a global problem that led to many maternal and neonatal complications. Among the factors associated with domestic violence, social determinants of health are the most controversial issues in health policy domain. According to the WHO conceptual framework of Commission on Social Determinants affecting on health this study has been designed to investigate the articles that have been published on its prevalence and related factors in Iran. Materials and Methods: This descriptive study reviews the Iranian articles published in four data bases (PubMed, SID, Iran Medex, Magiran) between 2000-2013, by searching violence, abuse, pregnancy in title, abstract and keywords of the articles. Results: Overall, 38 articles, 5 English and 33 Persian, were selected according to inclusion criteria and assess. 35 articles were descriptive (longitudinal and cross-sectional) and 3 were analytic (cohort and case-control). Prevalence of domestic violence in pregnancy was reported between 19.3% to 94.5%. Among domestic violence related factors, the most prevalent factors in structural determinant were maternal education and in intermediary determinant were material circumstance: housing, psychosocial circumstance: unwanted pregnancy, behavioral factors: partner substance abuse and health system: lack of prenatal care. ‍Conclusion: The prevalence of domestic violence during pregnancy in Iran is a matter of concern and can be reduced by identifying high risk groups. Since many social determinants may affect domestic violence, performing etiological investigations is recommended.