عوامل موثر بر دامنه اختيار، مطالعه موردي بر دومين داستان مثنوي

The Agents Affecting the Limit of Free Will

درباب مسيله جبر و اختيار و همچنين تقرير ديدگاه مولوي در اين مسيله مطالعات فراواني صورت گرفته است. از مسايلي كه مورد تحليل اين مطالعات قرار نگرفته، متغيرهاي موثر بر دامنه اختيار نزد مولوي است. نويسنده در اين مقاله مي‌كوشد تا بر مبناي عوامل موثر بر دامنه اختيار، تصوير روشني از اين عوامل ارايه دهد. محور استنادات نگارنده، حكايت آن پادشاه جهود كه نصرانيان را مي‌كشت از دفتر نخست مثنوي است. هدف مقاله جلب توجه نمودن خوانندگان به مسيله دامنه اختيار، عوامل موثر بر دامنه اختيار، نحوه تاثير اين عوامل بر دامنه اختيار و اشاره به رهنمودهاي مولوي براي رهايي از دام عوامل محدودكننده دامنه اختيار است. از اين رهگذر نشانه‌هاي فردي كه اختيار خود را به نهايت گستردگي رسانده است، به خوانندگان يادآوري مي‌شود.

Many studies have been performed on the problem of determinism and free will and also on Mowlavi`s view on it. Yet, few have studied the agents affecting the limit of free will in Mowlvi`s view. In this paper, it has been sought to give a clear description on the agents. The pen has relied on a story of the first book in Mathnavi speaking of a Jewish king who killed Christians. It is intended in the paper, to attract the addressed readers`s attention on the limit of free will, the agents affecting the limit of free will and the way in which they affect it and to refer to Mowlavi`s recommendations for avoiding the agents limiting the scope of free will. Such being the case, a full example of expanded free will has been introduced.