مقايسه نگرش دانشجويان پرستاري و علوم‌اسلامي مشهد نسبت به اهداي عضو بعد از مرگ مغزي

Comparing Attitudes of Nursing Students and Students of Islamic Sciences Regarding Organ Donation after Brain Death in Mashhad in 2008

زمينه و هدف: تقاضاي هزاران نفر بيمار منتظر پيوند عضو در هر سال حاكي از ميزان پايين اهداي عضو مي‌باشد. در اين راستا نقش پرستاران در تشخيص متقاضيان بالقوه اهداي عضو از اهميت خاصي برخوردار است. علاوه بر آن باورهاي مذهبي به عنوان مهمترين عامل در تصميمگيري براي انجام اين مهم مي‌باشد. با توجه به نقش مهم اين دو گروه در تشويق و توجيه اطرافيان بيماران مبتلا به مرگ مغزي و عدم مطالعات قبلي در اين زمينه، اين مطالعه با هدف ارزيابي نگرش دانشجويان پرستاري و علوم‌اسلامي مشهد نسبت به اهداي عضو بعد از مرگ مغزي انجام شده است. روش بررسي: اين مطالعه توصيفي- مقطعي بر روي 316 دانشجو شامل 173 دانشجوي پرستاري و 143 دانشجوي علوم اسلامي كه به صورت غيراحتمالي و مبتني بر هدف انتخاب شدند، انجام شد. ابزار گردآوري دادهها شامل پرسشنامه محقق ساخته بود كه روايي و پايايي آن مورد تاييد قرار گرفته است. داده‌ها با استفاده از نرمافزار SPSS ويرايش 13 و آزمون آماري Chi-square در سطح معني‌داري 05/0 تجزيه و تحليل شدند. يافتهها: در اين مطالعه 277 نفر از كل دانشجويان (6/87%)، 156 نفر از دانشجويان پرستاري (2/90%) و 124 نفر از دانشجويان علوم اسلامي (1/87%) راضي به اهداي عضو خويش بعد از مرگ بودند، اما تنها 18 نفر از كل دانشجويان (7/5%)، 16 دانشجوي پرستاري (2/9%) و دو دانشجوي علوم اسلامي (4/1%) داراي كارت اهداي عضو بودند. توجه به بُعد معنوي، نجاتِ گيرنده عضو، ايجاد نشاط در گيرنده عضو و توجه به ابعاد انساني، به ترتيب مهمترين دلايل موافقت افراد راضي به اهداي عضو خويش بود. در مقابل مسايل عاطفي، دستكاري جسد و مخالفت خانواده، به ترتيب مهمترين دلايل مخالفان شناخته شدند. نتيجهگيري: اگرچه ابراز تمايل به اهداي عضو در بين دانشجويان در حد بالايي مي‌باشد، اما تعداد دارندگان كارت اهداي عضو بسيار محدود است كه آموزشهاي بيشتري از طريق منابع درسي را ميطلبد تا نگرشهاي نسبتاً مثبت مربوط به آن فراهم گردد.

Background and Aim: Each year thousands of patients waiting for organ donation because of low donation. Religious beliefs of patient families with brain death are the most important reason for decision making about donation from cadaver. Nursing students and students of Islamic Sciences have an important role in identifying potential donors, encourage and justify family of brain death patient for donation. This study was done for compare attitudes of Nursing and Islamic Sciences of Mashhad city towards organ donation after brain death in 2008. Materials and Methods: This descriptive study was conducted on 316 students (173 nursing and 143 Islamic sciences) in Mashhad. Data was collected by self –administered questionnaire that reliability and validity has been confirmed and data were analyzed by SPSS version 13 and Chi-Square statistical tests with 0.05 significant levels. Results: In this study 277 (87.6%) cases from total students, 156 (90.2%) nursing students, 124 (87.1%) of Islamic Sciences students were willing to organ donation after death, but only 18 (5.7%) of students, included 16 (9.2%) of nursing students and 2 (1.4%) Islamic Sciences students reported had organ donation card. Spiritual aspect, saving recipient lives, to cause happiness in organ recipient and attention to humanity were respectively important reasons of agreement for donation. Emotional issues, cadaveric manipulation and family refusal were important reason for disagreement of students. Conclusion: An agreement with organ donation is more than to other country. More training is required in this field especially through course resources to increase organ donation and the number of card holderʹs donation.