مقايسه اثربخشي "آموزش مديريت استرس به شيوه شناختي-رفتاري " و"آموزش مهارت‌هاي ارتباط با بيمار پاياني " بر افزايش كيفيت زندگي خانواده

THE COMPARISON OF EFFICACY OF" STRESS MANAGEMENT TRAINING THROUGH COGNITIVE BEHAVIORAL METHOD" AND" RELATIONSHIP SKILLS TRAINING WITH END-OF-LIFE PATIENT" ON INCREASE OF FAMILY LIFE QUALITY

پيش زمينه و هدف: هدف اين مطالعه مقايسه اثربخشي "آموزش مديريت استرس به شيوه شناختي-رفتاري " و "آموزش مهارت‌هاي ارتباط با بيمار پاياني " بر افزايش كيفيت زندگي خانواده بيماران پاياني بود. مواد و روش كار:روش تحقيق از نوع آزمايشي(تجربي) و طرح پژوهشي از نوع نيمه آزمايشي(نيمه تجربي)سه گروهي-انتخاب تصادفي با پيش آزمون، پس آزمون و پيگيري بود. بستگان 30 بيمار پاياني بستري در بيمارستان آيت اله... خوانساري اراك به صورت تصادفي در سه گروه 10 نفري، شامل دو گروه آزمايش كه گروه اول :آموزش مديريت استرس به شيوه شناختي-رفتاري و گروه دوم: آموزش مهارت‌هاي ارتباط با بيمار پاياني را دريافت كردند و گروه كنترل گمارده شدند. گروه‌هاي آزمايش به مدت 8 جلسه آموزش‌هاي گروهي را دريافت كردند. در پيش آزمون، پس آزمون و دو ماه پس از پايان آموزش، آزمودني‌ها به پرسشنامه كيفيت زندگي (WHOQOL-BREEF) پاسخ دادند و داده‌ها با استفاده از آزمون تحليل واريانس با اندازه‌گيري‌هاي مكرر تحليل شد. يافته‌ها: يافته‌ها نشان داد كه تفاوت معني‌داري بين آموزش مديريت استرس به شيوه شناختي-رفتاري با آموزش مهارت‌هاي ارتباط با بيمار پاياني بر كيفيت زندگي خانواده 01/0p < ) در مرحله پيگيري وجود دارد. بحث و نتيجه گيري: آموزش مديريت استرس به شيوه شناختي-رفتاري و آموزش مهارت‌هاي ارتباط با بيمار پاياني،هر دو بر افزايش كيفيت زندگي خانواده بيماران پاياني موثر هستند اما روش آموزش مديريت استرس به شيوه شناختي رفتاري اثربخش‌تر از آموزش مهارت‌هاي ارتباط با بيمار پاياني بر كيفيت زندگي خانواده در مرحله پيگيري است.

Background & Aims: The purpose of this study was to compare the effectiveness of stress management training through cognitive behavioral method and relationship skills training with end of life patient for increasing life quality of end of life patients’ family. Materials & Methods: This quasi-experimental study was conducted by a pretest, post-test, and follow up. The relatives of 30 end of life admitted patients were randomly assigned into three equal groups. The first group received stress management training through cognitive behavioral method. The second group received relationship skills training with end of life patient. The third group didn’t receive any intervention and was the control group. Interventions were done by eight weekly training sessions in both intervention groups. Data were gathered by WHOQOL-BREEF questionnaire in pretest, post-test, and two months after the end of the training. The data were analyzed by analysis of variance and repeated measurements. Results: Findings showed the efficacy of both types of intervention but there was a significant difference (p < 0.01) between stress management training through cognitive behavioral method and relationship skills training with end of life patient on increasing family life quality in the follow up. Conclusion: Stress management training through cognitive behavioral method is more effective than relationship skills training on increasing the quality of family life. Keywords: End-of-life patient, Quality of life, Relationship skills training, Stress management training