تهيه نقشه بافت و درصد رطوبت اشباع خاك سطحي با كمك سنجش از دور (مطالعه موردي در اصفهان)

Mapping of soil texture and saturated soil surface moisture using remote sensing (Case study: Esfahan)

يكي از مشكلات خاكشناسي كشاورزي و منابع طبيعي ايران كمبود اطلاعات اكوسيستمها است كه با سير قهقرايي قابليتهاي آب و خاك و پوشش گياهي منجر به بيابان‌زايي مي‌گردد. هدف اين مطالعه بررسي امكان تعيين بافت خاك از طريق داده‌هاي ماهواره‌اي به روش مدلسازي رگرسيوني است. تصاوير سنجنده Aster پس از زمين‌مرجع شدن و تعيين بهترين تركيب باندي براي تصاوير تركيب رنگي كاذب FCC (False Color Composite) جهت طبقه‌بندي نظارت نشده استفاده شد. داده‌هاي ميداني با روش نمونه‌برداري تصادفي طبقه‌بندي شده انجام شد و پس از مكانيابي با GPS در مجموع تعداد 80 نمونه خاك سطحي تهيه شد و درصد شن، سيلت، رس و رطوبت اشباع هر نمونه تعيين گرديد. روي تصاوير پردازشهايي از قبيل آناليز PCA و تهيه شاخصهاي مختلف خاك از تركيب باندها انجام شد. از روش آماري رگرسيون خطي چندمتغيره اقدام به توليد مدلهايي براي بسط نتايج آزمايش‌هاي خاك در نقاط نمونه‌برداري به كل سطح منطقه مطالعاتي گرديد. نقشه‌هاي توليدي در طبقات مورد توجه براي عامل‌هاي خاك، مجدداً گروه‌بندي (Reclassified) شدند. از تركيب سه نقشه درصد شن، سيلت و رس با منطق جبري بولين نقشه بافت خاك در 4 كلاس عمده تهيه شد. با مطابقت نقشه‌هاي توليدي با واقعيات زميني، جدول دقت تدوين گرديد. بالا بودن ضريب كاپا بيانگر توان داده‌هاي ماهواره‌اي در توليد اين گونه نقشه‌هاي خاكشناسي با دقت زياد است. اين شيوه مي‌تواند در مطالعات بيابان‌زايي و بيابان‌زدايي روش كنترلي سريع و مفيد باشد.