تأثير به‌كارگيري برنامه انگيزشي طراحي شده مبتني بر «نظريه انتظار» توسط سرپرستاران بر رضايت بيماران

Effect of Implementation of Motivational Program Based on “Expectancy Theory” by Head Nurses on Patients’ Satisfaction

زمينه و هدف: جهت ارتقای رفتار و عملكرد حرفه‌ای پرستاران ضرورت دارد كه برنامه‌های انگيزش‌دهی توسط مديران پرستاری به كار گرفته شود، تا از اين طريق پرستاران بتوانند مراقبت‌های بهتری ارايه دهند و در نهايت، رضايت بيماران افزايش يابد. اين مطالعه با هدف تعيين ميزان تأثير به‌كارگيری برنامه انگيزشی طراحی شده مبتنی بر «نظريه انتظار» توسط سرپرستاران بر رضايت بيماران انجام يافته است. روش بررسی: پژوهش حاضر يك تحقيق نيمه تجربی است كه در بخش‌های داخلی و جراحی در دو گروه، در دو بيمارستان آموزشی استان زنجان و در دو مرحله قبل و بعد از مداخله در سال 1390 انجام يافته است. داده‌ها از طريق پرسشنامه رضايت بيماران گردآوری شد. روش نمونه‌گيری بيماران غيرتصادفی (40=n) بوده و بيماران دارای ويژگی‌های مشابه در هر دو گروه و در دو مرحله زمانی بودند. مداخله، برنامه طراحی شده مبتنی بر نظريه انگيزشی انتظار بود كه به مدت 5 ماه در گروه آزمون طی مراحل ذيل اجرا شد: 1- تعيين انتظارات مديران پرستاری از پرستاران، تعيين پاداش‌های با ارزش از ديدگاه پرستاران، تشكيل كميته مديريت پاداش و كميته بهسازی مديران پرستاری، تهيه چك ليست‌های ارزشيابی عملكرد پرستاران، بهسازی پرستاران طبق انتظارات مديران. 2- اجرای برنامه: اجرای استانداردهای مراقبت پرستاری و آموزش به بيمار توسط پرستاران، ارزشيابی عملكرد ماهانه پرستاران توسط سرپرستاران و با مشاركت ساير اعضای كميته مديريت پاداش، تعيين ميزان پاداش‌ها براساس نتايج حاصل از ارزشيابی عملكرد، پاداش‌دهی به پرستاران دارای عملكرد مطلوب در پايان هر ماه در طی برگزاری مراسم اعطای پاداش. داده‌ها با استفاده از برنامه SPSS v.16 و آزمون‌های توان دوم كای، تی‌مستقل و من‌ويتنی تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: بيماران در دو گروه و در قبل و بعد از مداخله از نظر ويژگی‌های فردی با يگديگر همسان بودند (05/0p>). آزمون تی‌مستقل تفاوت معناداری را بين رضايت بيماران دو گروه در مرحله بعد از مداخله نشان داد (05/0p). نتيجه‌گيری: برنامه طراحی شده مبتنی بر نظريه انگيزشی انتظار دارای گام‌های اجرايی بسيار روشن برای به‌كارگيری اين نظريه است كه می‌تواند راهنمای عملی برای مديران پرستاری باشد. استفاده از آن برای بهبود رضايت بيماران پيشنهاد می‌شود.  

Background & Aim: Implementation of the motivational program by nurse managers can improve nurses' performance and behaviour, provide better care for patients, and promote patients' satisfaction. This study aimed to determine the effect of implementation of the motivational program designed using "Expectancy Theory" by head nurses on patients' satisfaction. Methods & Materials: This was a quasi-experimental study conducted in medical and surgical units of two hospitals in Zanajn in 2011. Data were gathered using a patient satisfaction questionnaire. The reliability of the questionnaire was confirmed (α=0.72). Fourty participants were selected and allocated in two study groups. The groups were matched for some variables before the intervention. The motivational program was implemented in the intervention group for five months. The program had two designing and implementation phases including: 1) determining nurse managers' expectancies from nurses, assessing nurses' attitudes about valuable rewards, founding reward management committee and management improvement committee, and providing evaluation checklists for nurses' performance; 2) implementing standards of nursing care and patient education by nurses, monthly evaluation of nurses by head nurses and collaborative members of the reward management committee, determining level of rewards based on the results of nurses' performance evaluation, and giving reward to nurses at the end of each month in a reward ceremony. Data were analyzed using the Paired t-test, Independent t-test, Mann-Whitney, and Chi-squared in the SPSS v.16. Results: There were no significant differences between the two groups at baseline dealing with the demographic variables. The results showed that patients satisfaction was significantly higher in the intervention group after the intervention (P