بازنمايي دين در رمان‌هاي مصطفي مستور

Representation of Religion in Mostafa Mastoor’s Novels

اين مقاله مي‌كوشد شيوه واكنش و دريافت افراد دين‌دار را در رمان‌هاي مصطفي مستور توضيح دهد. براي پاسخ به اين پرسش، سه رمان اصلي مستور با نام‌هاي «روي ماه خداوند را ببوس»، «استخوان خوك و دست‌هاي جذامي» و «من گنجشك نيستم» با روش «نظريه مبنايي» واكاوي شده است. يافته‌هاي به دست آمده از رمان‌ها نشان مي‌دهند كه افراد در مواجهه با تجربياتي چون «مرگ» و «رنج بشري» خود را در برابر پرسش‌هايي از معناي زندگي مي‌يابند و دليلي براي تحمل رنج زندگي نمي‌يابند. هم‌چنين شخصيت‌هاي رمان در مراحلي از زندگي، با دغدغه‌هاي وجودي مواجهند كه پاسخي براي آن پيدا نمي‌كنند. چنين «بحراني از معنا»، شخصيت‌هاي رمان را به جست و جوهايي در عرصه «علم»، «ايمان فردي» و «عشق» وا مي‌دارد. «علم» پاسخ قانع‌كننده‌اي به اين پرسش نمي‌دهد و از اين رو، بر اهميت «ايمان فردي» و «عشق» تاكيد مي‌شود. در اين مقاله نشان داده مي‌شود كه چگونه شخصيت‌هاي رمان با «تجربه بحران»، و «ناتواني از تاويل»، به «ايمان» و «عشق» به عنوان منبعي براي معنا آفريني منتهي مي‌شود.

This article studies representation of religion in Mostafa Mastoor’s novels. For this purpose, Mastoor’s three main novels, “Rooye Mahe Khoda Ra Beboos,” “Ostekhane Khook Va Dasthaye Jozami”, and “Man Gonjeshk Nistam” has been analayzed using grounded theory method. Based on the results, experience of crisis is the main focus and experience of death, pain, evil and existential crisis are the causal conditions of experience of crisis. Disability in interpretation is emphasized as the outcome of the experienced crisis. The results show that religion in Mastoor’s novelsis mostly represented in the form of faith, spirituality, and ethics, and the role of Sharia is weak.